کار درمانی

\"تعریف

کاردرمانی به عنوان یکی از شاخه های علوم توانبخشی با بکارگیری روش های درمانی مبتنی بر کار (منظور از کار هر نوع فعالیت جسمی و ذهنی است که برای هر فرد معنی و یا ارزش شخصی یا ذهنی خاصی دارد و تحت تأثیر پیشینه فرهنگی ، علایق و جنبه های معنی دار زندگی فرد می باشد) و علومی چون بیومکانیک ، روانشناختی و نروساینس ، به ارزیابی ، معالجه (درمان توانبخشی ، بازتوانی و نوتوانی) و مشاوره بیماران با ناتوانی در کارکردهای جسمی ، ذهنی و روانی – اجتماعی می پردازد.
گرچه کاردرمانی رشته نسبتاً جدیدی و مربوط به اوایل قرن بیستم است اما این نگرش که “کار و فعالیت هدفمند” تأثیر مستقیمی در سلامت افراد دارد به هزاران سال قبل برمی گردد. احتمالاً اولین نگرش درمانی به کار و فعالیت در میان مصریان باستان شگل گرفته است . اما اسناد تاریخی نشان از این دارد که اولین استفاده از کار به عنوان ابزاری برای بهبودی در درمان جنون بوده است. این نگرش تا اوایل قرن نوزدهم همچنان پابرجا بوده و این نوع درمان به صورت پراکنده مورد استفاده قرار می گرفت.در 15 مارس 1917 گروه کوچکی با این نگرش که کار می توناد نقش عمده ای در فرایند بهداشت و سلامت ایفا کند گرد هم آمدند و انجمن ملی پیشرفت کاردرمانی (NSPOT) را تأسیس کردند که بعداً به انجمن کاردرمانی آمریکا (AOTA) تغییر نام داد. با جنگ جهانی اول و افزایش تعداد افراد دچار صدمات جسمی ، ناتوانی و معلولیت های ناشی از جنگ ، حیطه جدیدی از کاردرمانی تشکیل شد.
کاردرمانی در ایران در سال 1349 تحت نظارت یک کاردرمان به نام یانسن از سوی سازمان بهداشت جهانی آغاز شد. در ابتدا کاردرمانگران به مدت دو سال در دو اتاق کوچک در بیمارستان شفا یحیاییان در تهران تحت آموزش قرار گرفتند. مزئو کاردرمان دیگری بود که در سال 1350 به این گروه ملحق شد و آموزش ارزیابی های پیش حرفه ای در افراد ناتوان را بر عهده گرفت. در همان سال با کمک WHO یک مرکز روزانه در کنار بیمارستان تاسیس شد و دپارتمان کاردرمانی تجهیز شد. در سال 1352 رشته کاردرمانی به صورت رسمی در مدرسه عالی توانبخشی و رفاه اجتماعی که بعد از انقلاب اسلامی ایران نام دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران نام گرفت ، شروع به کار کرد.

\"هدف،

هدف کلی رشته کاردرمانی تربیت افرادی است که با کسب صلاحیت ها و مهارت های حرفه ای قادر به انجام شناخت وجوه مختلف انسان (روانی ، جسمی) ، شناخت ابعاد مختلف فعالیت های هدفمند (اوقات فراغت ، کار ، مراقبت از خود) ، برقراری ارتباط درمانی مناسب بر اساس اصول علمی ، شناخت مشکلات ناشی از اختلالات روان شناختی ، جسمانی ، اجتماعی ، شناخت امکانات بالقوه و مشکلات موجود در محیط پیرامون و جمع آوری و انتقال اطلاعات به جامعه باشند.

\"بازه
  • شناخت نیازها و مشکلات مددجو ، خانواده و زمینه اجتماعی که در آن زندگی می کنند
  • تعیین اهداف متناسب با نیاز مددجو ، و انتخاب روش های درمانی مناسب با اهداف
  • اجرای فعالیت ها و ارزیابی مجدد از نتایج درمان
  • آموزش مهارت ها به مراجع و خانواده
  • آموزش به جامعه (پیشگیری اولیه و رفع موانع فیزیکی ، اجتماعی و …)
  • ارائه مشاوره در مراکز بستری ، سرپایی صنعتی و حرفه ای بهداشتی مدارس و سازمان ها
  • ارائه مشاوره به دیگر اعضای تیم درمان
  • اداره کردن بخش کاردرمانی برمبنای عوامل انسانی و محیطی مورد نیاز
  • همکاری و ارتباط با سایر اعضا تیم درمان و مسئولین
  • پرداختن به نیازهای روانی اجتماعی کودک و آموزش استراتژی‌های مقابله‌ای مؤثر
  • کمک به کودکان دچار ناتوانی‌های مادرزادی
  • کمک به کودکان اتیسم برای برقراری ارتباط
\"توانایی
  • داشتن صبر و حوصله‌
  • تفکر نقادانه و مهارت های حل مسئله
  • مهارت های مدیریت (برنامه ریزی ، سازماندهی)
  • توانایی‌ جسمی‌ و روحی‌ خوب‌
  • با درایت‌، ابتکار عمل‌ و خلاقیت‌
  • توانایی برقراری ارتباط با بیماران و معلولین
  • فن بیان قوی
\"ویژگی
  • اجتماعی
  • امدادگر
  • نوع دوست
  • همراه و یاری گر
  • سازگار و انعطاف پذیر
\"گرایش

امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری وجود دارد.

فارغ التحصیلان دوره کارشناسی کاردرمانی می توانند علاوه بر کاردرمانی در رشته های زیر برای ادامه تحصیل در مقطع تحصیلات تکمیلی اقدام نمایند :

  • ارگونومی
  • اپیدمیولوژی
  • سلامت سالمندی
  • علوم تشریحی
  • مدیریت توانبخشی
  • رفاه اجتماعی
\"طول-دوره-رشته-های-دانشگاهی\"

رشته کار درمانی در زیرگروه 1 رشته تجربی می باشد

\"\"
\"\"
\"\"
\"شرایط

این رشته جز علوم پزشکی محسوب شده و سازمان نظام پزشکی و معاونت درمان ، به تمامی کاردرمانگران حائز شرایط  دارای لیسانس با 5 سال سابقه ی کاری معتبر در شهرهای بزرگ و 3 سال سابقه ی کاری در شهرهای کوچک اجازه ی فعالیت خواهد داد .   کاردرمانگران دارای مدرک فوق لیسانس نیز می توانند با 2/5 سال سابقه ی کاری بعد از کسب مدرک فوق لیسانس ،  به تاسیس دفتر کاردرمانی در شهرهای بزرگ اقدام کنند و بدیهی است که به سابقه ی کاری کمتری برای تاسیس دفتر کاردرمانی در شهرهای کوچک نیاز است.

\"برخی
  • دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران
  • دانشگاه علوم پزشکی ایران
  • دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – تهران
  • دانشگاه علوم پزشکی شیراز
  • دانشگاه علوم پزشکی مشهد
  • دانشگاه علوم پزشکی مازندران – ساری
  • دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
  • دانشگاه علوم پزشکی اراک
  • دانشگاه علوم پزشکی تبریز
  • دانشگاه علوم پزشکی زنجان
  • دانشگاه علوم پزشکی سمنان
  • دانشگاه علوم پزشکی همدان
  • دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
\"دروس
  • دروس پایه و اصلی این رشته به شرح زیر می باشد :

آناتومی‌ (سر و گردن‌ و تنه‌، اندام‌ فوقانی‌، تحتانی‌، سطحی‌، اعصاب‌) ،استخوان‌شناسی‌ ،روانشناسی‌ عمومی‌ ، روانپزشکی‌ عمومی‌ ، رشد روانی‌ ـ حرکتی‌ ،بیماری‌های‌ داخلی‌ ، بیماری های ارتوپدی ، فیزیولوژی عمومی ، فیزیولوژی اعصاب ، روانپزشکی کودک و نوجوان ، روانپزشکی بزرگسالان

  • دروس تخصصی این رشته به شرح زیر است:

اصول‌ توانبخشی‌، کاردرمانی‌ در بیماری‌های‌ مغز و اعصاب‌ ، کاردرمانی‌ در بیماری‌های‌ ارتوپدی‌ ، کاردرمانی‌ در بیماری‌های‌ روماتولوژی‌ ، کینزیولوژی‌ و بیومکانیک‌ ، تکنیک‌های‌ حرکت‌ درمانی‌ ، کاردرمانی‌ در بیماری‌های‌ کودکان‌ و نوجوانان 1و2و3 ،ارزشیابی‌ و اندازه‌گیری‌ قدرت‌ عضلانی‌ ، کارآموزی‌ بالینی‌ ، زبان‌ تخصصی‌ ، مدیریت کاردرمانی ، اخلاق حرفه ای در کاردرمانی ، فعالیت های روزمره زندگی

\"کاردرمانی\"
\"فرصت

کشور ما با کمبود متخصص‌ این‌ رشته‌ روبرو است‌ و هر ساله‌ بیمارستان‌ها، کلینیک‌های‌ توانبخشی‌ سازمان‌ بهزیستی‌ کشور و هلال‌ احمر برای‌ جذب‌ فارغ‌التحصیلان‌ کاردرمانی‌ اعلام‌ نیاز می‌کنند.

مراکز محل فعالیت غیر مستقل :

  • بیمارستان های خصوصی و دولتی
  • سازمان بهزیستی
  • مراکز بازتوانی معتادین
  • دارس استثنایی
  • مراکز جامع توانبخشی
  • فدراسیون های ورزسی
  • مراکز روزانه روانپزشکی
  • مراکز نگهداری معلولین و سالمندان
  • مراکز توانبخشی کودکان
  • مراکز صنعتی و آموزشی جهت غربالگری و پیشگیری

مراکز محل فعالیت مستقل:

  • تأسیس کلینیک خصوصی با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی

سطح درآمد :

با توجه به اینکه رشته کاردرمانی شامل حوزه‌های فعالیتی بسیار متنوعی می باشد از لحاظ درآمد بستر مناسبی دارد و بسته به میزان فعالیت و پشتکار کار درمانگر فضای پیشرفت شغلی و افزایش درآمد در این رشته بسیار مهیا می باشد.

\"خارج
\"وضعیت

از نظر انجمن کاردرمانی آمریکا، کاردرمانی عبارت است از استفاده از فعالیت‌های هدفمند برای افرادی که در اثر آسیب یا بیماری دچار محدودیت اختلال عملکرد روانی، اجتماعی، رشدی یا اختلال یادگیری شده‌اند، به منظور ایجاد حداکثر استقلال، جلوگیری از ناتوانی و حفظ سلامتی. این حرفه شامل ارزیابی، درمان و مشاوره است. در کشورهای آمریکا ، استرالیا ، کانادا ، دانمارک ، انگلستان ، سوئد ، ژاپن و هند به نام Occupational Therapy در دانشگاه ها ارائه می گردد و در فرانسه با نام ارگوتراپی.

برخی از دانشگاه های ارائه دهنده این رشته در دنیا :

  • Boston University
  • Sargent College of Health and Rehabilitation Sciences
  • University of Pittsburgh
  • Thomas Jefferson University
  • Loma Linda University
  • University of St Augustine for Health Sciences
\"افراد

آدولف مایر : یکی از اولین مقالاتی که به فلسفهٔ کاردرمانی می‌پرداخت توسط ایشان ارائه شد. روانپزشکی که در اواخر قرن نوزدهم از سوئیس به آمریکا مهاجرت نمود و در سال ۱۹۲۲ از او دعوت شد تا دیدگاه خود را برای جمعی از جامعهٔ کاردرمانی آن زمان ارائه دهد.

ویلیام راش دانتون : بنیانگذار و اولین رئیس انجمن کاردرمانی آمریکا بود. در سال ۱۹۱۷ او یکی از چندین افرادی بود که اعتقاد به درمان از طریق درگیر شدن در فعالیت‌ها را داشت و نقش کلیدی در تأسیس انجمن ملی ارتقاء کاردرمانی که بعداً به انجمن ملی کاردرمانی تغییر پیدا کرد، داشت.

\"منابع\"
  • کتاب هنرانتخاب
  • سایت “ای-استخدام”
  • سایت “مسیر ایرانی”
  • سایت “3گام”
  • کتاب معرفی رشته های سازمان سنجش
  • سایت ویکی پدیا فارسی و انگلیسی
  • سایت خبرنامه دانشجویان ایران
  • سایت گزینه 2