مهندسی صنایع چوب و فراورده های سلولزی

مهندسی صنایع چوب و فرآورده های سلولزی مجموعه ای از علوم و فنون است که با فراگیری آن دانشجویان توانمندی های لازم در زمینه شناخت و حفاظت چوب و سایر مواد اولیه لینگوسلولوزی، شناخت و کاربرد فرآیندهای تبدیل فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی این مواد به انواع محصولات را با نگاهی بر جنبه های مدیریت و اقتصادی این حوزه صنعتی کسب خواهد نمود. به بیان دیگر دانشجویان این رشته به مطالعات بنیادی و کاربردی در زمینه های شناخت ویژگی های آناتومیکی، شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی مواد اولیه لیگنوسلولزی به ویژه چوب، روش های تهیه خمیر کاغذ، رنگ بری خمیر، کاغذ سازی،فناوری های تبدیلی کاغذ، بازیافت و مرکب زدایی کاغذ و مشتقات حاصل از سلولز می پردازند. دانشجویان مهندسی چوب، ضمن آشنایی با خواص مختلف چوب و عواملی که در تغییرات این خواص تأثیر می گذارند با حفاظت، تبدیل، کاربرد های متفاوت چوب و مدیریت واحد های تولید آشنا می شوند. به این ترتیب فارغ التحصیلان این دوره، چوب را به طور اصولی تر و صحیح تر در واحد های تولیدی به کار می برند و از هنگام قطع درخت تا زمان تولید فراورده های مصرفی بر آن نظارت دارند.
در سال 1341 گروه چوب شناسی در انستیتو جنگل و مرتع راه اندازی و از سال 1345 به عنوان یکی از چهار گروه آموزشی دانشکده منابع طبیعی آغاز به کار کرد. گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، امکانات آموزشی و تحقیقاتی را در زمینه های مختلف مربوط به چوب و فرآورده های چوبی، کاغذ و فرآورده های آن برای دانشجویان مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری فراهم آورده است.

هدف:

هدف از راه اندازی این رشته تربیت کارشناسانی است که با کسب مهارت و دانش های لازم، با انواع چوب و خواص آن، ساختمان و درجه بندی چوب و کاغذ، اقتصاد چوب، کاربردهای آن در صنعت و نحوه نگهداری و حفاظت از آن آشنا می شوند و می توانند معلومات و دانسته های خود را، در جهت بهبود بهره وری از منابع چوب و کاغذ به کار گیرند.

بازه:

مدیریت فنی در بخش های دولتی و یا خصوصی مجتمع های چوب و کاغذ و کارخانه های تولید فرآورده های چوبی
مربی در دبیرستان های کشور ، هنرستان های فنی و حرفه ای
مجری امور تحقیقات منابع چوب و کاغذ کشور
مهندسی متخصص در دفاتر فنی سازمان جنگل ها و مراتع (وزارت جهاد کشاورزی)
مهندسی متخصص در دفاتر حوزه صنایع سلولزی وزارت صنایع
برنامه ریزی و مدیریت استفاده اصولی و کاربرد صحیح چوب و مواد سلولزی ، حفاظت و نگهداری چوب و تولیدات آن ، سازه های چوبی و تولیدات کاغذ ، مقوا و انواع فرآورده های ترکیبی چوب

از مهمترین وظایف یک کارشناس صنایع چوب و فراورده های سلولوزی میباشد

توانایی:

علاقه‌مندی به صنایع چوب و کاغذ
داشتن خلاقیت
علاقه و استعداد در دروسی مانند : زیست شناسی گیاهی، شیمی و فیزیک
مهارت در تحقیق و پژوهش
کنجکاو و کاوشگر
قدرت تجزیه و تحلیل
دقیق و ریزبین بودن

ویژگی های شخصیتی

جستجوگر

واقع گرا / عمل گرا
جزئی نگر

گرایش ها

امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری وجود دارد.

گرایش های مقطع کارشناسی ارشد:

کامپوزیت های لینگوسلولزی
حفاظت و اصلاح
صنایع سلولزی

گرایش های مقطع دکتری:

کامپوزیت های لینگوسلولزی
حفاظت و اصلاح
صنایع سلولزی
بیولوژی و آناتومی چوب

دانشگاه های ایران در صنایع چوب:

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
دانشگاه تهران
دانشگاه محقق اردبیلی
دانشگاه زابل
دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیا
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
دانشگاه سمنان (محل تحصیل دانشکده منابع طبیعی مهدی شهر)

دروس پایه و تخصصی

دروس پایه:

ریاضیات1، ریاضیات 2، معادلات دیفرانسیل، آمار مهندسی، استاتیک، مقاومت مصالح، فیزیک عمومی ، ترمودینامیک، سیالات، شیمی عمومی، شیمی آلی، آزمایشگاه شیمی آلی

دروس تخصصی:

شناخت مناع طبیعی، موازنه جرم و انرژی، پدیده انتقال، عملیات واحد، ارزیای و درجه بندی چوب، کنترل فرآیند، شناخت مواد لیگنوسلولوزی، آزمایشگاه شناخت مواد لیگنوسلولوزی، آناتومی مواد لیگنوسلولوزی، آزمایشگاه آناتومی مواد لیگنوسلولوزی، فیزیک چو، آزمایشگاه فیزیک چوب، مکانیک چو، آزمایشگاه مکانیک چوب، شیمی مواد لیگنوسلولوزی، آزمایشگاه شیمی مواد لیگنوسلولوزی، عوامل مخرب مواد لیگنوسلولوزی، مبانی حفاظت و اصلاح مواد لیگنوسلولوزی، آزمایشگاه مانی حفاظت و اصلاح مواد لیگنوسلولوزی، فناوری رش و ماشین کاری، آزمایشگاه فناوری برش و ماشین کاری، فناوری خشک کردن چوب، چس و چسبندگی، فراورده های صفحه ای، آزمایشگاه فراورده های صفحه ای، فرآورده های لایه ای چوب، روکش و روکش کاری، مبانی چوب، پلاستیک، آزمایشگاه مبانی چوب پلاستیک، رسم فنی، فناوری مبلمان، طراحی سازه های چوبی، فناوری تولید خمیر کاغذ، کاغذ سازی، آزمایشگاه کاغذ سازی، مبانی ازیافت کاغذ، مبانی ویژگی های کاغذ و فرآورده های سلولزی، اصول چاپ و بسته بندی، فرآیندهای تکمیلی و تبدیلی در صنایع کاغذ، اقتصاد مهندسی، مدیریت و رنامه ریزی تولید، پژوهش و گزارش نویسی، مهارت آموزی 1 (کارورزی 1 – عمومی) ، مهارت آموزی 2 (کارورزی 2 – تخصصی)

بازار کار رشته صنایع چوب و کاغذ

فارغ التحصیلان این دوره، چوب را به طور اصولی تر و صحیح تر در واحد های تولیدی به کار می برند و از هنگام قطع درخت تا زمان تولید فراورده های مصرفی بر آن نظارت دارند.

فارغ التحصیلان این دوره می توانند در مجتمع صنایع تبدیل مکانیکی و شیمیایی چوب بخش های دولتی، دفاتر صنایع چوب سازمان جنگل ها و مراتع، واحد های تولیدی خصوصی و مؤسسات آموزشی و پزوهشی مشغول به کار شوند

همچنین از نقش ها و مکان ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

نقش امور پژوهشی در صنایع چوب و کاغذ
نقش مدیر فنی در بخش های دولتی و خصوصی
نقش مدیر فنی در مجتمع های تولید چوب و کاغذ
کارخانه های کاغذسازی و مقواسازی
وزارت صنایع
کارخانه های صنایع چوب و مبلمان

سطح درآمد:

درآمد این رشته دانشگاهی تا حد زیادی به محل اشتغال وابسته می باشد. درآمد اشتغال در مراکز دولتی و مراکز خصوصی متفاوت می باشد. مراکز دولتی حقوقی از قبل تعیین شده توسط سازمان مربوطه به کارکنان خود پرداخت می کنند. اما مراکز خصوصی حقوق و مزایایی مطابق با مهارت و تجربه کارشناسان پرداخت نموده و تا حدودی میزان این حقوق می تواند توافقی باشد. درواقع هرچه شخص با تجربه تر بوده و مهارت های علمی و به روزتری داشته باشد، می تواند درآمد بیشتری در این رشته کسب نماید.

فارغ التحصیلان این رشته دانشگاهی می توانند با تأسیس کارگاه و کارخانه ساخت محصولات چوبی و سلولزی شخصی، به کسب درآمد بالایی در این زمینه شغلی برسند.

مهاجرت

فارغ التحصیلان رشته مهندسی صنایع چوب با تکنولوژی گسترده در زمینه دانش فناوری چوب و مهارت های مرتبط با آن آشنا می شوند . برنامه پردازش محصولات چوب از ترکیب دانش های اساسی از گونه های چوب، برداشت ورود، پردازش، ماشینکاری، طرح ها، و جنبه های اقتصادی طراحی شده است. این رشته در بسیاری از کشورهای دنیا ارائه می گردد.

دانشگاه های ارائه دهنده ااین رشته در دنیا :

Swedish University of Agricultural Sciences
Oregon State University
University of British Columbia
University of Helsinki
University of Alberta

افراد مطرح و تاثیرگذار این رشته:

دکتر پرویز نیلوفری :در دانشگاه ایالتی میشیگان (آمریکا) در سال 1958 با رتبه اول موفق به اخذ درجه فوق لیسانس (MS) در چوب‌شناسی و صنایع چوب گردید و رساله‌ای در مورد تشخیص و آناتومی 64 گونه چوب‌های ایران به رشته تحریر درآورد.دکتر نیلوفری عضو انجمن چوب‌شناسان لیدن هلند بود و در کنگره‌های مختلف خارج از کشور از جمله آکسفورد، سیدنی، کیوتر، فلورانس، مانیل (فیلیپین)، ترکیه و سوئد شرکت کرده و مقالات متعددی در مورد تشریح و آناتومی چوب ارایه داده بود. همچنین حدود 40 کتاب و نشریه و قریب به هزار مقاله به زبان‌های فارسی و دیگر زبان‌های زنده دنیا منتشر کرده است.

مهندسی صنایع چوب و فراورده های سلولزی

درباره گروه آموزشی مشاوره ای راعی