معرفی رشته جامعه شناسی
یکی از مهمترین رشتههای علوم اجتماعی، رشته جامعهشناسی است. جامعهشناسی یعنی علم مطالعه جامعه و فعالیتهای انسانی. دامنه بررسی موضوعات در این رشته از فرد تا جامعه یا به قولی از سطح خرد تا سطح کلان را شامل میشود. دو پرسش اساسی جامعهشناسی همواره این بوده است که:
نخست چگونه در جامعه نظم برقرار میشود؟
دوم چرا و چگونه جامعه تغییر میکند؟
از این رو علوم اجتماعی به بررسی روابط اجتماعی، سازمانها، گروهها، نهادها و رابطه متقابل میان ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی میپردازد.
دانش جامعهشناسی در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی به وجود آمد اگر چه از سنت عقلگرایی موجود که در آغاز توسط فلاسفه یونان باستان بنا شده بود بهره جسته است. واژه فرانسوی Sociologie نخستین بار در ۱۸۳۷ توسط اگوست کنت فیلسوف فرانسوی ابداع شد، هر چند او را مؤسس رشته علمی جامعهشناسی بهحساب نمیآورند. جامعهشناسی نخستین بار در سالهای ۱۸۸۰ و ۱۸۹۰ میلادی رشتهای دانشگاهی شناخته شده و در دانشگاهها تدریس شد. نخستین مکتب جامعهشناسی مکتب دورکیم بود.
جامعه شناسی بخشی از علوم اجتماعی است که به مطالعه جامعه و رفتار اجتماعی انسان ها می پردازد.جامعه شناسی به دنبال فهم جامعه و پدیده های اجتماعی موجود در آن است و موضوعات مورد بررسی این علم شامل زندگی اجتماعی مردم، گروه ها، و جوامع انسانی است.
رشته جامعه شناسی بسیار گسترده است و طیف وسیعی از پدیده های اجتماعی از سطح خرد مثل ارتباط میان دو فرد تا سطح کلان مثل ارتباطات میان فرهنگ ها را شامل می شود. این رشته بیشتر به جنبه های نظری می پردازد و به دنبال مفاهیم پنهان در پس رفتار ها می گردد.
هدف این حوزه ی علمی پرداختن به تجزیه جامعه به بخش های تشکیل دهنده اش مانند انجمن ها ، نهادها ، گروه های هم جنس ، هم نژاد و بررسی نحوه برهم کنش فعال این اجزاء با هم دیگر است . علاوه بر این ها ، این علم به موضوعاتی مانند طبقه اجتماعی، قشربندی، جنبش اجتماعی، تغییرات اجتماعی و بینظمیهایی مانند جرم، انحراف و انقلاب نیز می پردازد .
یک کارشناس رشته جامعه شناسی باید در موارد زیر تبحر داشته باشد :
- دست زدن به کارهای پژوهشی و انجام بررسیهای اقتصادی و اجتماعی، مدیریت برنامههای مطالعاتی مورد نیاز دستگاههای مملکتی
- اجرای برنامههای اجتماعی در سطوح مختلف دستگاههای اجرایی
- انجام امور مربوط به برنامهریزیهای اجتماعی (در سطح استادی)
- تدریس پارهای از دروس رشته علوم اجتماعی خاص در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور طبق شرایط و ضوابط مربوط به آن
- ارزشیابی برنامهها و طرحهای اجتماعی
- رصد دائمی تحولات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و… وضعیت آینده جامعه و پیش بینی پیامدهای آن
- شناسایی مسائل اجتماعی جامعه مثل فقر، اعتیاد، بیکاری، افزایش سن ازدواج، افزایش نرخ طلاق و ارائه راه حل مناسب با آن
رشته جامعه شناسی اگر فرد را در مسیر درست قرار دهد، می تواند زمینه ساز خدمت به جامعه شود؛ چراکه جامعه امروز از بیماری های اجتماعی رنج می برد و جامعه شناس وظیفه دارد جراح دردها و مسائل اجتماعی باشد. حل مسائل می تواند به فرد جامعه شناس احساس ارزشمندی و عزت نفس بدهد.
با وجود این در کشور ما با توجه به وضع فعلی اشتغال این رشته از بازار کار خوبی برخوردار نیست و رقابت در کار بین فارغ التحصیلان رشته جامعه شناسی بسیار زیاد است. همچنین این رشته با اقشار آسیب دیده اجتماع نیز سرو کار دارد و در عین حال که احساس نوع دوستی را در انسان پدیدی می آورد، فشارهای روانی را نیز برای جامعه شناس پدید می آورد.
ویژگی های شخصیتی
- فن بیان قوی
- سلامت جسمانی
- گوش دادن فعالانه و حضور فعال در جامعه
- توانایی نقد و تحلیل
- تفکر انتقادی
- علاقهمند به پژوهش و تحقیقهای میدانی ، علمی و نظری
- دانش و بینش ریاضی
- توانایی علمی لازم در دروس زبان ، جغرافیا و جامعه شناسی
- پژوهش گر
- علمی
- تلاشگر
- متفکر و تحلیل گر
- مستقل
MBTI
ISTJ – مسیرهای شغلی ایده آل دارای یک روند هستند: آنها حقایق را بالاتر از احساسات قرار می دهند و به تدارکات اجازه می دهند استانداردهای سختی را که ستون فقرات جامعه هستند، حفظ کنند. قوانین اساس هر چیزی است که مردم در مورد زندگی مدرن بدیهی می دانند، از قرارداد اجتماعی که روابط را هموار می کند، تا قوانینی که از اساسی ترین امنیت مردم محافظت می کند، تا قوانین اساسی و معاهدات حاکم بر کشورها. افراد با تیپ شخصیتی لجستیک به عنوان مدافعان این ایده ها، در ابعاد بزرگ و کوچک، ایفای نقش می کنند و به حق به آن افتخار می کنند.
گرایش ها
فارغ التحصیلان کارشناسی رشته جامعه شناسی می توانند برای ادامه تحصیل با شرکت در آزمون کارشناسی ارشد مجموعه علوم اجتماعی با کسب نمره لازم آزمون و انتخاب رشته در یکی از گرایش های زیرمجموعه علوم اجتماعی ادامه تحصیل دهند.
رشته هایی کارشناسی ارشد جامعه شناسی عبارتند از؛
- جامعه شناسی
- مردم شناسی
- جمعیت شناسی
- توسعه روستایی
- برنامه ریزی رفاه اجتماعی
- جامعه شناسی انقلاب اسلامی
- مطالعات فرهنگی
- مدیریت راهبردی فرهنگ
- مطالعات جوانان
- برنامه ریزی توسعه منطقه ای
- برنامه ریزی گردشگری (توریسم)
- دانش اجتماعی مسلمین
- فلسفه علوم اجتماعی
- گردشگری مذهبی
- مطالعات اوقات فراغت
- مدیریت خدمات اجتماعی
گرایش های مقطع دکتری :
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه
جامعه شناسی فرهنگی
جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران
جامعه شناسی سیاسی
دروس پایه و تخصصی
دروس پایه:
مبانی جامعه شناسی، مبانی جمعیت شناسی، مبانی روانشناسی، ریاضیات پایه، مبانی فلسفه، مبانی مردم شناسی، مبانی تاریخ اجتماعی ایران، اصول علم سیاست، آمار مقدماتی، روشهای مقدماتی تحلیل جمعیت، اصول علم اقتصاد، آمار در علوم اجتماعی، تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام، روانشناسی اجتماعی، زبان تخصصی.
دروس تخصصی:
جامعه شناسی روستایی، جامعه شناسی انحرافات اجتماعی، جامعه شناسی خانواده، جامعه شناسی شهری، تکنیک های خاص تحقیق، جامعه شناسی ارتباط جمعی، جامعه شناسی سازمان ها، جامعه شناسی توسعه، جامعه شناسی دین، جامعه شناسی سیاسی، مسائل اجتماعی ایران، جامعه شناسی قشرها و نابرابری اجتماعی، جامعه شناسی صنعتی، جامعه شناسی انقلاب.
بازار کار رشته جامعه شناسی
رشته جامعه شناسی در مقطع کارشناسی چندان بازار کار خوبی ندارد و برای کسب جایگاه شغلی بهتر لازم است دانشجویان تا مقاطع بالاتر کارشناسی ارشد و دکتری نیز ادامه تحصیل دهند. فارغ التحصیلان کارشناسی رشته جامعه شناسی می توانند با شرکت در آزمون های استخدامی به عنوان معلم جذب وزارت آموزش و پرورش بشوند. همچنین فارغ التحصیلان رشته جامعه شناسی می توانند در جایگاه کارشناس در موسسات و سازمان های گوناگون دولتی و خصوصی مشغول به کار شوند. مشاغلی چون روزنامه نگار، مشاور اشتغال، مددکار بهداشت روان، فعال اجتماعی، کارمند پزشکی قانونی، مشاور اعتیاد، مشاور توانبخشی، مشاور بازنشستگی، پژوهشگر جامعه شناسی و محقق مثالی از دیگر مشاغلی است که فارغ التحصیلان رشته جامعه شناسی می توانند انتخاب کنند.
مهاجرت
امروزه دانشجویان زیادی علاقمند به تحصیل رشته جامعه شناسی در خارج از کشور می باشند.
اگر شما هم به فکر تحصیل در خارج هستید، مطرح ترین کشورهایی که در رشته جامعه شناسی دانشجو می پذیرند، عبارتند از:
استرالیا
آمریکا
کانادا
دانشجویان بسیاری برای تحصیل در رشته جامعه شناسی دوره کارشناسی ارشد به خارج از کشور مهاجرت می کنند؛ بدین منظور این افراد باید بعد از اخذ اقامت تحصیلی و پذیرش در این رشته، تابعیت یا شهروندی در آن کشور را دریافت کنند.
این افراد درصورت داشتن رزومه تحصیلی و کاری خوب در این رشته، می توانند بورسیه تحصیلی دریافت کنند.
شرایط تحصیل و کار در رشته جامعه شناسی در خارج از ایران وجود دارد. بورسیه تحصیلی و کار در رشته جامعه شناسی در صورت داشتن رزومه قوی تحصیلی و کاری در اکثر کشورها امکان پذیر است. در صورت اخذ بورسیه تحصیلی شما میتوانید از تحصیل رایگان کارشناسی ارشد جامعه شناسی بهره مند گردید. بایستی برای اطلاعات در مورد شرایط تحصیل رایگان کارشناسی ارشد جامعه شناسی تحقیقات بیشتری در رابطه با کشور مورد نظر خود انجام دهید. زبان تحصیل رشته جامعه شناسی در کشور های مختلف متفاوت است اما اغلب زبان تحصیل به انگلیسی می باشد. امکان ادامه تحصیل در کشورهای مختلف اعم از اروپا مثل فرانسه اتریش ، آلمان ، لهستان و همچنین کشورهایی مثل آمریکا ، نیوزلند و استرالیا ، کانادا ، کشورهای آمریکای جنوبی مثل برزیل ، اکوادور اروگوئه ، آرژانتین و غیره یا کشورهای آسیایی مثل کره جنوبی ، ژاپن ، ارمنستان گرجستان ، قطر ،امارات و غیره متفاوت است.
دانشگاه های مطرح دنیا در این رشته :
- Harvard University
- University of Oxford
- (The London School of Economics and Political Science (LSE
- (University of California, Berkeley (UCB
- Stanford University
- University of Cambridge
- (University of California, Los Angeles (UCLA
دانشگاه های ایران در حوزه جامعه شناسی
- دانشگاه تهران
- دانشگاه علامه طباطبایی – تهران
- دانشگاه شهید بهشتی – تهران
- دانشگاه الزهرا (س) (ویژه خواهران) – تهران
- دانشگاه خوارزمی – تهران (محل تحصیل کرج)
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره ) – قزوین
- دانشگاه شیراز
افراد تاثیرگذار در شکلگیری جامعهشناسی نامهایی همچون غلامحسین صدیقی، یحیی مهدوی، احسان نراقی، امیرحسین آریانپور، محمود روحالامینی، جمشید بهنام، شاپور راسخ و بسیاری دیگر. به نیابت از همه آنها، مختصرا به معرفی دکتر غلامحسین صدیقی (که از وی به عنوان پدر علم جامعهشناسی ایران یاد میشود)، میپردازیم
منبع:دهکده ی اندیشه ها