مهندسی طبیعت
رشته مهندسی طبیعت یکی از رشته های زیر شاخه علوم تجربی می باشد که توانسته گرایش های مختلفی را به خود اختصاص دهد. این رشته شامل علوم و فنونی است که فرد متخصص در آن این توانایی را باید داشته باشد تا بتواند جوامع مختلف گیاهی ، آب و خاک ، عوامل اقلیمی و همچنین فرسایش مراتع و آبخیزها را شناسایی کند. کارشناس (مهندس) طبیعت به کار تهیه طرح‌های مرتع، بیابان‌زدایی و آبخیزداری در حوزه‌ها و اجرای این طرح‌ها، همکاری در آموزش و تحقیق در بخش‌های مختلف مربوط به این رشته مشغول گردند.
کارشناس محیط زیست تلاش می‌کند تا با ارائه دانش و آگاهی‌های لازم درباره اکولوژی حیات وحش، اکولوژی دریاها، نحوه آلودگی محیط‌زیست، نحوه طراحی پارک‌های ملی و جنگلی و … به حمایت و حفاظت از محیط‌زیست و حل مشکلات زیست محیطی بپردازد.
هدف:
هدف از رشته مهندسی طبیعت تربیت کارشناسانی است که با فراگیری دروس مربوطه بتوانند به عنوان کارشناس (مهندس) آبادانی طبیعت به کار تهیه طرح های مرتع ، بیابان زدایی و آبخیزداری در حوزه ها و اجرای این طرح ها ، همکاری در آموزش و تحقیق در بخش های مختلف مربوط به این رشته مشغول گردند. همچنین با توجه به اینکه تولیدات علوفه مرتعی که به طور طبیعی از مراتع کشور بدست می آید نقش مهمی در اقتصاد کشور به منظور تأمین غذای دام و تولیدات دامی و پروتئین ایفاء می نماید و از طرفی برای جلوگیری از فرسایش آبی و پرشدن مخازن سدها و تثبیت شن های روان که پیشروی آنها به مناطق روستایی مرکز و جنوب کشور خساراتی وارد می کند لازم است متخصصینی در این زمینه تربیت شوند تا بتوانند با برنامه ریزی های صحیح و نظارت بر حسن اجرای آنها و آموزش در جهت اصلاح و توسعه مراتع ، جلوگیری از فرسایش و حفاظت آب و خاک اقدام نمایند.
بازه:
- مدیر ادارات فنی مراتع و حفاظت خاک در سازمان جنگل ها و مراتع (وزارت جهاد کشاورزی) و وزارت نیرو
- مربی در دبیرستان های کشاورزی (رشته منابع طبیعی) و مؤسسات آموزشی مربوطه
- کارشناس (مهندس) در اجرای تحقیقات در مؤسسات تحقیقات منابع طبیعی
توانایی:
- توانایی در دروس آمار ، ریاضیات و علوم زمینی
- توان تجزیه و تحلیل بالا
- برخورداری از توانایی جسمی بالا
- علاقه مندی به فعالیت در مناطق بیابانی ، کوهستانی و طبیعا
ویژگی های شخصیتی
- طبیعت دوست
- تلاشگر
- عملگرا
- محتاط
MBTI
ISFP – ماجراجویان از نشستن بیکار در محیط های بی رنگ و بدون تغییر متنفرند. آنها روح‌های آزاد هستند و به انعطاف‌پذیری، فرصت‌هایی برای بداهه‌پردازی، و کاری غوطه‌ورانه نیاز دارند که هر حسی را درگیر کند. اگر آنها این نیازها را با ماهیت رقابتی خود ترکیب کنند، شخصیت های ماجراجو ورزشکاران انفرادی عالی را می سازند. ماجراجویان ترجیح می‌دهند در لحظه زندگی کنند و معتقدند اینجا و اکنون مهم‌ترین چیز است.
گرایش ها
محیط زیست، مرتع و آبخیزداری، جنگلداری، شیلات و علوم و صنایع چوب و کاغذ را از جمله گرایشات این رشته تحصیلی دانست.
محیط زیست : این گرایش تلاش می‌کند تا بین محیط انسان یا محیط شهری و محیط فراشهری مثل مرتع، جنگل و … پل بزند تا بشر با استفاده از دانش روزافزون خود به نحوی عمل کند که با نیازها و امیدهایش هماهنگی بیشتری داشته باشد و در نهایت زندگی بهتری را برای خود و آیندگان فراهم سازد.
همچنین تلاش می‌کند تا با ارائه دانش و آگاهی‌های لازم درباره اکولوژی حیات وحش، اکولوژی دریاها، نحوه آلودگی محیط‌زیست، نحوه طراحی پارک‌های ملی و جنگلی و … به حمایت و حفاظت از محیط‌زیست و حل مشکلات زیست محیطی بپردازد.
مرتع و آبخیز داری : کارشناس رشته مرتع و آبخیزداری با تقویت پوشش گیاهی، اصلاح آبراهه‌ها و بانکت‌زدن (ایجاد خطوط افقی بر روی دامنه کوه‌ها و تپه‌ها و کاشت نهال) می‌تواند از فرسایش خاک و ایجاد سیلاب جلوگیری کند.
اهمیت این مسأله زمانی آشکار می‌شود که بدانیم کشور ما به دلیل پیشروی شن‌های روان به مناطق مرکزی و شرقی کشور، در معرض بیابان‌زایی قرار دارد.
همچنین فرسایش خاک، موجب پرشدن مخازن سدها و آسیب‌رسانی جدی به این منابع ارزشمند می‌گردد.
گرایش جنگلداری : مجموعه‌ای از علوم و فنون است که برای شناخت جوامع مختلف جنگلی و آگاهی از کیفیت و کمیت آنها، تربیت، پرورش و بهره‌برداری مستمر از تولیدات جنگلی، روش‌های مختلف قطع و حمل درختان قطع شده، جاده‌سازی در جنگل و مهمتر از همه، حفاظت، احیا و توسعه مناطق جنگلی به عنوان تعدیل و تنظیم کننده شرایط آب و هوایی و خاکی و منبع تولید کننده چوب به کار گرفته می‌شوند.
شیلات : در این گرایش، دانشجویان با علوم مختلف بیولوژی جانوری، گیاهی و اکولوژی دریایی به عنوان زیربنای شیلات آشنا می‌شوند، درباره آبزیان آب‌های داخلی و دریایی، نحوه تکثیر و پرورش آبزیان، صید و صیادی ونحوه عمل‌آوری فرآورده‌های دریایی مطالعه می‌کنند.
صنایع سلولزی : علوم و صنایع چوب و کاغذ مجموعه علوم و فنونی است که با فراگیری آنها دانشجویان در زمینه نحوه رویش و تولید چوب و عوامل مؤثر بر آن، اختصاصات ساختمانی و طبقه‌بندی و درجه‌بندی چوب‌ها و کاغذها، خواص فیزیکی، مکانیکی، شیمیایی و کاربردی چوب و کاغذ، تبدیل شیمیایی و مکانیکی و نیز بازرگانی و داد و ستد چوب و کاغذ و تولیدات آنها آگاهی لازم را کسب می‌کنند.
دانشگاه های ارائه دهنده در ایران:
- دانشگاه تهران (محل تحصیل پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج)
- دانشگاه صنعتی اصفهان
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- دانشگاه ارومیه
- دانشگاه یزد
- دانشگاه ایلام
- دانشگاه کردستان – سنندج
- دانشگاه لرستان – خرم آباد
- دانشکده کشاورزی و دامپروری تربت جام
- مجتمع آموزش عالی گناباد
دروس پایه و تخصصی
دروس پایه رشته مهندسی طبیعت: زمین شناسی، ریاضیات ۱و۲، آمار، استاتیک، ریخت شناسی و رده بندی گیاهان، بوم شناسی عمومی، شناخت منابع طبیعی، هیدرولیک عمومی، اقتصاد منابع طبیعی، خاک شناسی عمومی، هیدرولوژی عمومی، مقامت مصالح.
دروس تخصصی رشته مهندسی طبیعت: هوا و اقلیم شناسی، مبانی سنجش از دور، مساحی و نقشه برداری، مبانی ارزش گذاری اقتصادی کارکرد اکوسیستمی، استفاده چندمنظوره از اکوسیستم، ارزیابی قابلیت خاک ها و اراضی، اکولوژی مرتع (بوم شناسی مرتع)، هیدرولوژی کاربردی، اصلاح مراتع، اندازه گیری و ارزیابی مراتع، بیابان و قابلیت های آن، آبخیزداری، حقوق و قوانین منابع طبیعی، طرح آزمایش های منابع طبیعی، مرتع داری، فرهنگ و طبیعت، رابطه آب و خاک و گیاه، شناخت بیابان های ایران و جهان، سازه های مهندسی حفاظت آب و خاک، شناسایی گیاهان مرتعی ۱و۲، ژئومرفولوژی ۱و۲، فرسایش آبی، فرسایش بادی، کشت و تکثیر گیاهان مرتعی، خاک های مناطق خشک و نیمه خشک، حفاظت آب و خاک، کارتوگرافی، کارورزی ۱و۲، بهره برداری از محصولات فرعی مراتع، تخریب اراضی در مناطق خشک، اکوتوریسم، اصول پایداری در کشاورزی مناطق خشک و بیایانی، اصول بیشه زراعی، اصول کنترل و همزیستی با بیابان، ارزیابی ژئومرفومتریک در ایران، شناخت و مدیریت بحران های محیطی.
بازار کار رشته مهندسی طبیعت
در ادامه به شرح بازار کار رشته مهندسی طبیعت می پردازیم. این رشته ۵ گرایش دارد و به همین دلیل بازار کار گسترده ای را شامل می شود. فارغ التحصیلان می توانند در مراکر زیر مشغول به کار شوند.
- وزارت جهاد کشاورزی
- وزارت نیرو
- موسسه تحقیقات خاک و حفاظت آبخیزداری
- سازمان جنگل ها
- موسسه تحقیقات مرتع
- سازمان های جنگل و مراتع کشور
- سازمان های پارک و فضای سبز
- موسسات تحقیقاتی منابع طبیعی
سطح درآمد:
مهندس طبیعتی که در بخش دولتی استخدام شود، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کند. مهندسان طبیعت که در بخش خصوصی فعالیت می کنند، با توجه به میزان تجربه و مهارت خود و نوع توافقی که با کارفرمای خود دارند، درآمدهای متفاوتی کسب می کنند
مهاجرت
دانشگاه های زیادی برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی طبیعت وجود دارد که دانشجویان می تواند بر اساس دوره های ارائه شده، رتبه بندی جهانی، فرصت های شغلی و امکانات تحقیقاتی، دانشگاه مناسب را برای خود جستجو کنند. علاوه بر این، متقاضیان باید قبل از انتخاب کالج راجع به آینده شغلی فارغ التحصیلان آن دانشگاه نیز تحقیق کنند و از این طریق چشم انداز آینده کاری خود را بررسی نمایند
دانشگاه های ارائه دهنده این رشته در دنیا :
- (Wageningen University & Research (Netherlands
- (University of California, Davis (United States
- (Swedish University of Agricultural Sciences (Sweden
- (AgroParisTech (France
- (Cornell University (United States
- (University of California, Berkeley (UCB) (United States
- (ETH Zurich – Swiss Federal Institute of Technology (Switzerland
افراد مطرح و تاثیرگذار این رشته:
- کریم ساعی: بنیان‌گذار علوم منابع طبیعی در ایران، مؤسس رشته جنگلداری در ایران، پایه‌گذار سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ایران و بانی ساخت بوستان ساعی و کاشت درختان خیابان ولیعصر بود.
- admin
- مرداد 3, 1400
- 5:11 ق.ظ
