باستان شناسی
-
تفکر اشتباهی که در میان مردم رواج دارد این است که باستان شناسان آن را با افراد عتیقه فروش اشتباه می گیرند. در حالی که عتیقه فروشان به وسایل بازمانده از دوره های گذشته به عنوان یک کسب و کار و تجارت نگاه می کنند و باستان شناسان از آن به عنوان یک تحقیق یاد می کنند.
هدف:
تربیت افرادی که با دستیابی به راه حلهایی كه انسان گذشته برای مسائل گوناگون یافته بود ،امكان دهد تا به كمك ابزار نوین، كارآمد ترین پاسخ ها را برای مسائل مشابه امروزی بیابیم. باستان‌شناس باید علاقه مند به کار در طبیعت باشد؛ یعنی اگر جوانی عاشق کاوش و جستجو و کشف مجهولات و نقاط تاریک تاریخ گذشته نباشد، نمی‌تواند در این رشته موفق گردد. داشتن اطلاعاتی مناسب در زمینه تاریخ و جغرافیای ایران و کشورهای همسایه همچنین تسلط به زبان انگلیسی برای دانشجوی این رشته ضروری است.
در حالی که ما تعداد قابل توجهی فارغ‌التحصیل باستان‌شناسی بیکار داریم، بسیاری از آثار باستانی کشور ما هنوز شناسایی و ثبت نشده است و حتی آثار ثبت شده نیز ، به خوبی حفظ یا معرفی نمی‌شوند. در حقیقت با وجود این که در کشور ما زمینه‌های ملی رشته باستان شناسی وجود دارد و باید حداقل در منطقه خاورمیانه، باستان‌شناسی ما حرف اول را بزند اما متأسفانه در زمینه مطالعات باستان‌شناسی بسیار ضعیف عمل می‌کنیم! به همین دلیل به داوطلبان آزمون سراسری توصیه میشود که اگر می‌خواهند وارد دانشگاه شوند که بعد از لیسانس پول یا کار راحتی به دست بیاورند، رشته باستان‌شناسی را انتخاب نکنند؛ چون حداقل در سطح لیسانس موقعیت کاری این رشته بسیار محدود است. اما اگر عاشق و شیفته تاریخ، تمدن و فرهنگ کشورشان هستند، بدانند که این رشته آنها را راضی خواهد کرد. برخی رشته باستان شناسی را با تاریخ یکی می دانند یا این که این رشته را کاملا مشابه رشته تاریخ به حساب می آورند اما در این باره باید تاکید کنم که این دورشته اگرچه مشابهت هایی باهم دارند اما یکی به حساب آوردن این دو هم اشتباه است.
بازه:
- یافتن مکانهای مناسب حفاری از جمله بررسی های ژئوفیزیکی و عکسبرداری هوایی
- بررسی ، مستند سازی و حفظ آثار باستانی
- استفاده از برنامه های رایانه ای برای ضبط و تفسیر سایت ها و یافته ها و تولید شبیه سازی ها
- تولید، گردآوری و نگهداری سوابق نوشتاری ، عکاسی و ترسیم شده و بانک اطلاعاتی الکترونیکی
- نظارت و راهنمایی کارکنان
- جمع آوری ، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها
- نوشتن گزارش ها ، مقالات و مقالات دیگر برای انتشار
- قدمت و تفسیر یافته‌ها
- مدل سازی ریاضی ، آماری و محاسباتی
- ارزیابی برنامه های برنامه ریزی برای توسعه دهندگان ساختمان
توانایی:
- مهارت های ارتباطی کتبی
- مهارت های دقیق ضبط و گزارش دهی ، از جمله مهارت های نوشتاری ، نقاشی و عکاسی
- امکان استخراج و تجزیه و تحلیل داده ها
- مهارتهای ارائه
- مهارت های خوب IT
- گواهینامه رانندگی
- مدیریت زمان خوب
- انعطاف پذیری از نظر مکان
- کار گروهی
- توانایی حفاری
ویژگی های شخصیتی:
- توجه دقیق به جزئیات
- ذهن کنجکاو
- جستجوگر
- انعطاف پذیر
- تحلیلگر
- علاقه مند به تاریخ و تمدن
گرایش ها
مدت زمان تحصیل این رشته در مقطع کارشناسی 4 سال است و دارای گرایش خاصی نیست. دانشجویان علاقه مند به ادامه تحصیل دراین رشته می توانند در مقطع ارشد و دکترا نسبت به انتخاب رشته اقدام کنند.
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد داری 3 گرایش تمدن فرهنگ اسلامی ایران و سرزمین های دیگر، دوران تاریخی ایران، پیش از تاریخ ایران است.
در رشته باستان شناسی دانشجویان بیش از 130 واحد درسی را در زمینه های پیش از تاریخ (دوره های پارینه سنگی، میان سنگی و نوسنگی)، دوره تاریخی و دوره اسلامی می خوانند. همچنین دانشجویان می باید یک فصل نیز که معمولا یکی از دو ترم آخر دانشجویان می باشد، در محل حفاریی که دانشگاه در نظر می گیرد حضور یابند و مهارت هایی را در این زمینه بیاموزند. امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکترا در ایران وجود دارد
دانشگاه های ارائه دهنده این رشته در ایران:
- دانشگاه مازندران – بابلسر (محل تحصیل دانشکده میراث فرهنگی وصنایع دستی وگردشگری نوشهر)
- دانشگاه کاشان
- دانشگاه نیشابور
- دانشگاه تربت حیدریه
- مجتمع آموزش عالی گناباد
- دانشگاه جیرفت
- دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان
- دانشگاه شهرکرد
- دانشگاه شهید چمران – اهواز (محل تحصیل دانشکده باستان شناسی شوش)
- دانشگاه لرستان – خرم آباد
- موسسه غیرانتفاعی معماری و هنر پارس – تهران
دروس پایه و تخصصی
دروس پایه :
تاریخچه علم باستان‌شناسی، بررسی تمدن‌های باستانی از نظر قرآن کریم، جغرافیای تاریخی، اصول و مبانی انسان‌شناسی، اسطوره شناسی، تاریخ هنر از باستان تا آغاز اسلام، حفظ آثار باستانی، اصول و مبانی باستان‌شناسی…
دروس اصلی و تخصصی :
استخوان‌شناسی، باستان‌شناسی پیش از تاریخ ایران، ایران در آغاز شهرنشینی، باستان‌شناسی و هنر ایلام، باستان‌شناسی ایران در هزاره اول قبل از میلاد، باستان‌شناسی و هنر ماد و هخامنشی، باستان‌شناسی اشکانی، باستان‌شناسی ساسانی، باستان شناسی وهنر اسلامی، فلزکاری دوره اسلامی، باستان‌شناسی پیش از تاریخ بین‌النهرین، هنر و معماری بین‌النهرین در دوران تاریخی، باستان‌شناسی مصر باستان، باستان‌شناسی و هنر آسیای صغیر، سکه‌شناسی، شناخت مهر و تابلت، تاریخ هنر نقاشی در ایران، هنر یونان و روم باستان، حفاظت اشیاء باستانی، باستان‌شناسی و هنر سرزمین‌های اسلامی، سیر تحول خطوط و خواندن کتیبه‌های اسلامی، کتاب آرایی، هنر خاور دور، هنر هند باستان، خواندن خطوط باستانی، تکنیک و هنر سفالگری، طراحی و ترسیم مدارک باستانی، روش کاوش، موزه‌داری، کاوش در محل، طبقه‌بندی سفال، بررسی آثار باستانی، خواندن متون باستان‌شناسی، باستان‌شناسی و هنر قلمرو غربی اسلامی…
بازار کار رشته باستان شناسی
این رشته تقریبا مشابه رشته های تاریخ و جغرافیا، مرمت و احیای بناهای تاریخی، مدیریت جهانگردی، موزه داری است. کشور ما با وجود داشتن بناهای تاریخی زیاد بازهم توریست های کمی دارد. ما در ایران بناهای تاریخی داریم که هنوز شناخته نشده اند و اگر دولت برنامه ای برای حفظ یا معرفی این آثار اجرا کند تعداد فارغ التحصیلان بیکار این رشته کم میشود و صنعت گردشگری را رونق می یابد. در صورت داشتن توریست بیشتر امید داریم آینده شغلی این رشته خوب باشد.
دانشجویان که قصد ادامه تحصیل در این رشته دارند، باید بدانند که با مدرک کارشناسی رشته باستان شناسی نسبت به سایر رشته ها مانند حقوق، روانشناسی، حسابداری و …، دارای موقعیت های شغلی محدود تری هستید و اگر به فکر شاغل شدن بلافاصله بعد از اتمام درس خود هستید، بهتر است این رشته را انتخاب نکنید.
محل های فعالیت در این رشته:
- مقامات محلی به دنبال مشاوره در مورد تأثیر باستان شناسی برنامه های کاربردی هستند
- سازمان های ملی مانند میراث انگلیسی ، اعتماد ملی ، اسکاتلند تاریخی و کادو (خدمات تاریخی محیط زیست مجلس ولز)
- موزه ها
- توسعه دهندگان و مشاوره های حرفه ای و تجاری
- مؤسسات آموزشی یا تحقیقاتی
- واحدهای میدانی باستان شناسی یا ارکان اعتماد ، که می توانند به دانشگاهها ، مقامات محلی یا سازمانهای تجاری متصل شوند
- جوامع و سازمان های باستان شناسی
همچنین دانشجویان این رشته می توانند در سازمان میراٍث فرهنگی، وزارت ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پروش، سازمان ایرانگردی و جهانگردی، سازمان اوقاف، سازمان نقشه برداری های شهری مشغول به کار شوند.
سطح درآمد:
کارشناسان باستان شناسی می توانند در بخش های دولتی یا خصوصی مشغول به کار شوند. کارشناسانی که در بخش های دولتی کار می کنند، حقوقی مطابق قانون کشوری دریافت می کنند و کارشناسان در بخش خصوصی با توجه به سابقه کاری، سمت، سطح تحصیلات، برای میزان دریافتی خود با کارفرما توافق می کنند.
مهاجرت
برترین دانشگاه باستان شناسی کمبریج در انگلستان می باشد.
شرایط تحصیل و کار رشته باستان شناسی کشورهای مختلف اروپا مثل فرانسه، اتریش، آلمان، لهستان، سوئد، هلند، بلژیک، نروژ، دانمارک، ایتالیا، روسیه، بلاروس، لیتوانی، مجارستان، سوئیس، فنلاند، پرتغال، اسپانیا، انگلستان و همچنین کشورهایی مثل آمریکا، نیوزلند، استرالیا، کانادا و کشورهای آمریکای جنوبی یا کشورهای آسیایی متفاوت است و هر کشوری معمولاً در رشته ای خاص دارای مزایای و رتبه علمی بالاتر است.
همچنین در کشور هند به دلیل وجود میراث فرهنگی غنی، میزان تقاضا برای بازار کار این افراد بیشتر است، اما موقعیت شغلی کم است و برای یافتن موقعیت شغلی رقابت شدید بین این افراد وجود دارد.
این افراد می توانند در موقعیت های شغلی باستان شناس، بازرس ساختمان، افسر حفاظت، مدیر میراث فرهنگی، متخصص اسناد، افسر آموزش موزه، مدرس مشغول به کار شوند. طبق پیش بینی های انجام شده میزان اشتغال باستان شناسان تا سال 2029 رشد 5 درصدی داشته، که این میزان رشد بسیار سریع تر از سایر مشاغل است.
برترین دانشگاه های ارائه کننده این رشته در دنیا:
- دانشگاه آکسفور
- دانشگاه کمبریج
- دانشگاه UCL
- دانشگاه دورهام
افراد مطرح و تاثیرگذار این رشته:
- هاوارد کارتر: باستان شناس و مصرشناس بریتانیایی بود که بیشتر به خاطر کشف مقبره توتنخامون در سال ۱۹۲۲ شناخته می شود.
- مری لیکی: دیرین انسان شناس و باستان شناس بریتانیایی بود که کمک قابل توجهی به درک ما از تکامل انسان کرد. او در لندن متولد شد و در ابتدا به باستان شناسی علاقه مند شد و در دانشگاه لندن و سپس دانشگاه کمبریج تحصیل کرد.
- لوئیس لیکی: دیرین انسان شناس بریتانیایی-کنیایی بود که سهم قابل توجهی در دانش ما از تکامل انسان داشت. او که در کنیا به دنیا آمد، علاقه زیادی به تاریخ تکامل انسان داشت و تحقیقات قابل توجهی در شرق آفریقا انجام داد.
- admin
- مرداد 4, 1400
- 7:54 ب.ظ
