
رشته شنوایی شناسی علم شناخت سیستم شنوایی و تعادل و اختلالات آن می باشد که از جمله رشته های علوم توانبخشی است.فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی این علم را به صورت پایه ای برای آمادگی فعالیت در عرصه های پیشگیری ، ارزیابی ، بازتوانی (درمان توانبخشی) افراد مبتلا به اختلالات شنوایی و تعادل آموزش می بینند.یکی از زیر شاخههای شنواییشناسی ،شنواییسنجی میباشد. البته حوزه علم شنواییشناسی بسیار وسیعتر از مطالعهٔ انحصاری دستگاه شنوایی است و به بررسی دستگاه دهلیزی و تعادل و همچنین بررسی چگونگی پردازش اطلاعات دریافتی از حس شنوایی در دستگاه عصبی مرکزی نیز میپردازد.
در طی جنگ جهانی دوم سربازانی که دچار مشکل کم شنوایی میشدند برای ارزیابی مشکل شنوایی و توانبخشی آن به متخصصینی ارجاع میشدند که امروزه با عنوان شنواییشناس از آنان نام برده میشود. در واقع ریشه شکلگیری رشته شنواییشناسی از جنگ جهانی دوم و پس از گردهمایی متخصصین مختلف نظیر پزشکان، روانشناسان، متخصصین گفتار و معلمین ناشنوایان است. به درستی مشخص نیست که چه کسی اولین بار از عبارت شنواییشناسی استفاده کرد، اما یکی از کسانی که در طرح و ترویج این عبارت و شناساندن این رشته تخصصی نقش به سزایی داشته ریموند کارهات بودهاست.

هدف از رشته شنوایی شناسی این است که با بهره گیری از روش های رایج ، روزآمد و نوین برآمده از تلفیق تجربیات ، پژوهش های پایه – بالینی و پیشرفت های فن آوری ، ضمن همکاری با سایر تخصص ها (Team work) سن تشخیص مشکل شنوایی و تعادل را به حداقل رسانده و با مدیریت و اجرای غربالگری شنوایی و تعادل ، جمعیت ها را بطور کامل پوشش دهند و با ارائه خدمات به موقع و مناسب توانبخشی ، آموزش و مشاوره ، فرصت های مساوی را برای افراد مبتلا به اختلالات شنوایی و تعادل ایجاد نمایند.

- تشخیص اختلال و مشکلات شنوایی در افراد با کمک دستگاه ها و تست های مختلف
- تهیه گزارشات لازم برای پزشک معالج فرد در خصوص نوع تشخیص انجام شده
- دادن آموزش و مشاوره لازم به بیمار و خانواده او
- قالب گیری و ساخت قالب گوش و سمعک
- انجام برنامههای غربالگری شنوایی نوزادان، خردسالان و کودکان در سنین مدرسه
- پیشگیری از آسیب شنوایی، حفاظت شنوایی، برنامه ریزی و انجام غربالگری در جمعیت هایی نظیر مراکز کارگاهی، نظامی، اردوگاهها و … و ارائه مشاوره شنواییشناسی در این حوزه
- اجرای برنامههای توانبخشی شنوایی شامل گفتارخوانی، رشد مهارتهای شنیداری (تربیت شنوایی) و رشد زبان و ارائه مشاوره شنواییشناسی در این بخش
- تعیین، تجویز، کاربرد و تنظیم تجهیزات صوتی مناسب و روشهای بهبود کیفیت صدا در محیطهای آموزشی افراد مبتلا به اختلالات شنوایی
- نظارت و پیگیری اجرای صحیح روشهای برقراری ارتباط بین کم شنوایان با مربیان و سایرین (مثلا نحوه برخورد با دانش آموز کم شنوا در کلاس معمولی)

- دقت و توجه به جزئیات
- مهارت های ارتباطی خوب
- رفتار دلسوزانه و حرفه ای با بیماران
- مهارت انجام کار تیمی
- مهارت آموزش و مشاوره به مبتلایان به اختلالات شنوایی
- توانایی ایجاد انگیزه در بیماران برای دنبال کردن برنامه توانبخشی
- حفظ آرامش و داشتن برخوردی مناسب در شرایط بحرانی و پیچیده
- رازداری
- مهارت بهکارگیری ریاضی در محاسبه میزان شنوایی
- مهارت تحقیق و پژوهش

- پژوهش گر / علمی
- اجتماعی / امدادگر
- جزئی نگر
- صادق
- نوع دوست

امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری وجود دارد
این رشته در کارشناسی ارشد و دکتری با نام شنوایی شناسی ارائه می گردد.
هم چنین فارغ التحصیلان این رشته می توانند یکی از رشته های زیر را به عنوان آینده ی تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد انتخاب کنند:
- اقتصاد بهداشت
- انفورماتیک پزشکی
- فیزیولوژی
- علوم تشریحی
- سلامت سالمندی
- مدیریت توانبخشی
- زیست فناوری پزشکی
- فناوری اطلاعات سلامت
- کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
- مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

رشته شنوایی شناسی زیر گروه 1 رشته تجربی میباشد.




- دانشگاه علوم پزشکی ایران
- دانشگاه علوم پزشکی تهران
- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – تهران
- دانشگاه علوم پزشکی شیراز
- دانشگاه علوم پزشکی بابل
- دانشگاه علوم پزشکی همدان
- دانشگاه علوم پزشکی اراک
- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
- دانشگاه علوم پزشکی زاهدان

دروس پایه:
فیزیک صوت -فیزیولوژی عمومی- بهداشت عمومی –بیوشیمی -روانشناسی عمومی -رادیولوژی سر و گردن -آناتومی عمومی با تاکید بر سر و گردن -بیماریهای مغز و اعصاب اصول توانبخشی -ژنتیک در پزشکی -ضروریات بافت شناسی و آسیب شناسی -بیماری های کودکان -آناتومی و فیزیولوژی مغز و اعصاب
دروس تخصصی:
آناتومی و فیزیولوژی دستگاه شنوایی و تعادل -اصول و مبانی شنوایی شناسی توانبخشی -رشد طبیعی زبان و گفتار -زبان انگلیسی تخصصی – مبانی علم شنوایی -زبان آموزی به افراد کم شنوا -آکوستیک و سایکوآکوستیک -ارزیابی تجویز و تنظیم وسایل کمک شنوایی و ارتباطی -ارزیابی پایه شنوایی -قالب گیری -اختلالات ارتباطی -آزمونهای رفتاری سیستم مرکزی شنوایی -روانشناسی و مشاوره کم شنوایان -شنوایی شناسی صنعتی -مبانی زبانشناسی و آواشناسی اکوستیک -اختلالات زبان و گفتار-شنوایی شناسی کودکان -ارزیابی تکمیلی شنوایی -تربیت شنوایی -کاربرد داروشناسی در شنوایی شناسی -شنوایی شناسی بالینی -مدیریت در شنوایی شناسی -تجهیزات شنوایی و اصول کالیبراسیون آنها -سمینار در شنوایی شناسی -بیماریهای گوش و حلق و بینی و روشهای درمانی


مراکز محل فعالیت غیر مستقل :
- بیمارستان ها
- درمانگاه ها
- مدارس ناشنوایان
- مراکز نگهداری سالمندان
- معلولین و کودکان
- کارخانه ها و مراکز صنعتی
مراکز محل فعالیت مستقل:
- دفتر ارزیابی شنوایی
سطح درآمد :
فارغ التحصیلان این رشته می توانند جذب بیمارستان ها و درمانگاه های گوش و حلق و بینی شده یا به طور شخصی همراه با پزشک گوش و حلق و بینی کلینیک شنوایی شناسی دایر کنند. اجرای برنامه حفاظت شنوایی در یک کارخانه که سر و صدای آن بیش از حد مجاز است،نیاز به همکاری متخصص شنوایی شناس،پزشکان،کارشناسان بهداشت صنعتی ومهندسین اکوستیک دارد.در کل میتوان گفت که بازار کار فارغ التحصیل شنوایی شناس به ویژه درشهر های کوچک خوب است.


این رشته از جمله رشتههای ترکیبی و میان رشتهای به شماره میرود که اخیرا از طرفداران زیادی برخوردار شده است. در واقع شنوایی سنجی حرفهی بسیار ارزشمندیست که دانش و علم را با فناوری و مراقبتهای بهداشتی در هم میآمیزد.بر اساس آمارها و تحقیقات صورت گرفته این رشته در سال 2008 به عنوان یکی از بهترین انتخابهای شغلی ذکر شده است.این رشته در کشورهای مختلف ، علاقمندان خود را دارد. بسیاری از کشورها با توجه به نیاز خود به متخصصین رشته شنوایی شناسی ، این رشته را در دانشگاه خود ایجاد نمودهاند.خوشبختانه بهترین دانشگاه ها که شاید شما نیز علاقمند به تحصیل در آن ها باشید ، در کشورهای انگلیسی زبان ، از جمله امریکا ، انگلیس ، استرالیا و .. قرار دارند که زبان آموزش در این کشورها به زبان انگلیسی است. البته داشتن مدرک زبان معتبر آیلتس ، تافل و.. الزامی خواهد بود. ولی با توجه به دانشگاه ، نمرات درخواستی آزمون زبان آنها متفاوت است.
دانشگاه های مطرح دنیا در این رشته :
- Vanderblit University
- The University of British Columbia
- University of Ottawa
- Dalhousie University
- University of Southampton
- The University of Manchester

آلفرد توماتیس : پزشک مشهور گوش، حلق و بینی و یک مخترع بود. او درجهٔ دکترای خود را از دانشکده پزشکی پاریس دریافت کرد. تئوریهای مختلف شنوایی و گوش دادن او به نام روش توماتیس یا روش صوت- روانشناسی (APP) شناخته شدهاند.
ریموند کارهات : در طرح و ترویج و شناساندن این رشته شنوایی شناسی نقش به سزایی داشته است.

- کتاب هنرانتخاب
- سایت “ای-استخدام”
- سایت “مسیر ایرانی”
- سایت “3گام”
- کتاب معرفی رشته های سازمان سنجش
- سایت ویکی پدیا فارسی و انگلیسی
- سایت خبرنامه دانشجویان ایران
- سایت گزینه 2
- سایت https://go2tr.com
- سایت پروفایل سنتر