استرس داوطلب

چه میزان استرس در سال کنکور طبیعی است؟

بسیاری از داوطلبان کنکور استرس را تجربه می‌کنند؛ اما این موضوع که میزان استرس چقدر می‌تواند بر روح و روان فرد اثر بگذارد، مهم می‌باشد. به همین خاطر در این باره مطالبی آماده شده تا در این مقاله این موضوع را به درستی بشناسیم.

بسیاری از دانش‌آموزان با وجود پشتکار و تلاش بسیار، نتیجه مطلوبی در آزمون بدست نمی‌آورند؛ که یک دلیل آن وجود استرس زیاد در فرد می‌باشد. این امر موجب می‌شود تا فرد تعادل و کنترل خود را از دست بدهد و از طرفی هم فرصت قبولی را از خود منع بکند. برای رفع اضطراب کنکور ابتدا دانش‌آموز باید علل اساسی اضطراب و استرس درونی خود را بیابد. این علل برای افراد مختلف متفاوتند؛ اما به طور کلی و فراگیر می‌توانیم آن‌ها را به شرح ذیل دسته بندی کنیم:

  1. سردرگمی و عدم وجود برنامه‌ریزی مناسب
  2. نداشتن شناخت نسبت به نقاط ضعف و قدرت
  3. اعتماد به نفس خیلی پایین یا خیلی بالا
  4. رقابت‌های ناسالم و نابه‌جا

سردرگمی و عدم وجود برنامه‌ریزی مناسب

دانش‌آموزانی که برای هر آزمونی در طی سال کنکور مطالعه‌ی مبحثی نداشته و به صورت دلخواه یا با برنامه‌ریزی‌های عجیب و غریب درس می‌خوانند و به نوعی سردرگم هستند، همیشه به نوعی اضطراب عجیب دچار می‌شدند. بهترین و ساده‌ترین و فراگیرترین راه موفقیت در سال کنکور، مطالعه‌ی مباحث مطابق با سرفصل‌های آزمون مورد نظر می‌باشد؛ یعنی دانش‌آموز باید مباحث مربوطه را در قالب درسنامه‌های مناسب و مطابق با سطح علمی خود سازمان‌دهی کند و بعد به حل تست‌های استاندارد (ابتدا تست‌های کنکور و سپس تألیفی) اقدام کند و در واقع برنامه مبحثی آزمون مورد نظر را شخصی‌سازی کند. در این مرحله داوطلب باید سعی کند سرفصل‌های آزمون را به صورتی مطالعه کند که بتواند در عین تسلط یافتن بر مطالب، مدت زمانی را در پایان کار به مرور کردن اختصاص دهد. اگر برنامه‌ریزی مطابق با سرفصل‌های هر آزمون صورت بگیرد و اصول لازمه در آن رعایت شود، این موضوع در کاهش استرس دانش‌آموز تأثیر به سزایی دارد.

عدم شناخت نسبت به نقاط ضعف یا قوت

   دانش‌آموزانی که شناخت کافی نسبت به نقاط قوت و یا ضعف خود در دروس مختلف ندارند، میزان اضطراب بالاتری دارند چون این دانش‌آموزان به طور دقیق نمی‌دانند کدام درس را باید بیشتر مطالعه کنند و یا از کدام درس باید تست بیشتری بزنند. در واقع شناخت نسبی از خود، تا حدی می‌تواند این مشکل را حل کند.

اعتماد به نفس خیلی پائین یا خیلی بالا

دانش‌آموزانی که علی‌رغم برنامه‌ریزی مناسب و داشتن نظم ذهنی در اجرای دقیق برنامه و مطالعه کافی اعتماد به نفس خیلی پایینی دارند و توانایی‌ها و استعدادها و اطلاعات بالای خود را باور ندارند؛ به طور طبیعی دچار استرس شدیدی می‌شوند. در مقابل آنها دسته‌ی دیگری از دانش آموزان وجود دارند که به دلیل اعتماد بنفس خیلی بالا و کاذب از شناسایی نقاط ضعف خود بازمی‌مانند و با دو سه بار نتیجه‌گیری مطلوب در آزمون‌ها میزان مطالعه‌ی آن‌ها شدیداً کاهش می‌یابد. اگر داوطلبان در سال کنکور اعتماد به نفس لازم و منطقی و متعادل داشته باشند، بهتر به نتیجه‌گیری مطلوب دست می‌یابند.

رقابت‌های ناسالم و نابه‌جا

    برخی از داوطلبان خود را با بقیه مقایسه می‌کنند که این می‌تواند بار منفی به جا آورد. در واقع رقابت ناسالم را جایگزین تلاش و پشتکار می‌کنند. اگر دانش‌آموزان درک کنند که استعدادها، ضریب هوشی، پایه‌ی علمی و میزان پشتکار در افراد مختلف متفاوت است و داوطلبان مختلف در شرایط علمی، روانی و حتی خانوادگی متفاوتی قرار دارند، و همجنین دانش آموز باید صرف نظر از این موارد از حداکثر توانایی، استعداد، پشتکار و امکانات خود استفاده کند و بهترین جایگاه ممکن برای خود را بدست آورد و تنها به رقابت سالم با تمام داوطلبان دیگر و نه شخص معینی در مدرسه، آموزشگاه و یا شهر خود بپردازد؛ آرامش و یکپارچگی و انسجام ذهنی بالاتری می‌یابد.

در پایان اینکه اگر فرد به دنبال ریشه اضطراب خود برود، کمی از بحران مسئله بیرون می‌آید و کنترل خودش را  به راحتی در دست می‌گیرد. البته قابل ذکر است که استرس تا حدی برای دانش آموزان الزامی می‌باشد؛ چرا که نيروي محرکی برای آن‌ها به شمار مي‌رود. بسیاری فکر می‌کنند که استرس فقط در بین دانش‌آموزان با سطح علمی متوسط دیده می‌شود، در صورتی که افرادی که به رتبه‌های خوب دست می‌یابند، آن‌ها هم چنین چیزی را تجربه کرده‌اند.

نکته پایانی اينكه برای کاهش استرس امتحان و کنکور این کارها را انجام ندهید:

  • در سر جلسه به دیگر افرادی که در سر جلسه آزمون و امتحان حضور دارند نگاه نکنید.
  • از نگاه کردن به سوالاتی که پاسخ نداده اید لطفاً خودداری کنید.
  • مدام با موبایل خود سرگرم نشوید و وقت نگذرانید.
  • بصورت مداوم درس نخوانید؛ کمی به خودتان استراحت دهید تا روح شما هم تغذیه شود.