زیست شناسی گیاهی

با توجه به نقش انکارناپذیر گیاهان در ابعاد مختلف زندگی بشر از غذا و پوشاک گرفته تا انواع داروهای غیر سنتزی و سوخت ، ضرورت مطالعه وسیع و دقیق جنبه های مختلف گیاهان بر کسی پوشیده نیست ، به علاوه با توجه به نقش گیاهان به عنوان موجودات تولیدکننده دربوم سازگان و با عنایت به نقش بسیار حیاتی گیاهان در تصفیه هوای کره زمین ، مطالعه آنها برای شناخت هر چه بهتر بوم سازگان ها و زندگی بشر اهمیت زیادی دارد. در این راستا تحقیقات زیست شناسی گیاهی در جهان در حال توسعه روزافزون است . زیست شناسی گیاهی صرفاً موارد مربوط به گیاه را اعم از گیاهان اولیه تا امروزی مورد بررسی قرار می دهند و دارای زمینه های مختلفی مانند: گیاه شناسی، فیزیولوژی گیاهی، ریخت زایی و اندام زایی در گیاهان، بیوشیمی و جلبک شناسی است. علوم گیاهی دارای دو بخش عمده  «فیزیولوژی» و «سیستماتیک» است که بخش فیزیولوژی به شناخت زندگی گیاهان و اندام های مختلف یک گیاه می پردازد و بخش سیستماتیک نیز درباره اسامی و طبقه بندی گیاه می باشد .

هدف:

هدف از رشته زیست شناسی گیاهی تربیت کارشناسان متعهد و متخصص آشنا به مفاهیم اساسی زیست شناسی است که با گذرانیدن دروس الزامی تخصصی و اختیاری بتوانند نیازهای مراکز آموزش عالی ، پژوهشی ، تولیدی و خدماتی به کارشناسان متخصص در زمینه های مذکور را برطرف نمایند.

همانطور که میدانید در رشته زیست شناسی گیاهی، مباحث مربوط به گیاهان مورد مطالعه قرار می گیرد.

این مباحث عبارتند از:

 فیزیولوژی گیاهی

 گیاه شناسی

 ریخت زایی

 اندام زایی در گیاهان

 بیوشیمی

 جلبک شناسی

مباحث زیر نیز در زیست گیاهی مطالعه می شود:

  • ساختار گیاه
  • سیستماتیک و طبقه بندی گیاه بیوشیمی و متابولیسم اولیه
  • رشد و تمایز
  • تولید مثل
  • محصولات شیمیایی
  • توسعه
  • بیماری ها
  • روابط تکاملی

بازه:

  • شناخت انواع و اندام های مختلف گیاهان و چگونگی زندگی آنان
  • بررسی و تحقیق برروی گیاه مورد نظر
  • تحلیل و نتیجه گیری از نتایج تحقیق
  • رفع نیازهای آموزشی و پژوهشی موسسات آموزش عالی کشور
  • مشاوره های تخصصی در صنایع تولیدی مرتبط با کشت و تکثیر گیاهان و صنایع داروئی و کشاورزی
  • ارائه خدمات تخصصی در وزارتخانه ها ، سازمان ها و موسسات پژوهشی مرتبط با حفاظت محیط زیست ، منابع طبیعی ، مراکز ذخایر ژنتیکی کشور ، صنایع غذایی و داروئی

توانایی:

به دلیل گستردگی تنوع گیاهان دانشجویان این رشته می بایست دارای حافظه ی خوبی برای حفظ کردن و یادگیری اسامی و ویژگی های گیاهان مختلف باشند . این بدین معنا نیست که همه چیز را حفظ کنند . یک سری قواعد و اصول کلی وجود دارد که با یادگیری آن ها می توان به خوبی در این زمینه به موفقیت رسید .

ویژگی های شخصیتی

موارد زیر از مهمترین فاکتور های موفقیت در این رشته میباشد :

  • داشتن صبر و حوصله
  • علاقه و پشتکار بسیار
  • پایه قوی در دروس شیمی ، فیزیک و ریاضی
  • علاقه مند به کارهای آزمایشگاهی
  • حافظه خوب
  • علاقه مند به گیاهان
  • پژوهش گر / علمی
  • جزئی نگر
  • مبتکر
  • متفکر و تحلیل گر

MBTI

INFP  – میانجی‌ها هر کاری انجام می‌دهند، می‌خواهند احساس کنند که کارشان به دیگران کمک می‌کند. بنابراین، تعجب آور نیست که بسیاری از افراد با این تیپ شخصیتی مشاغلی را انتخاب می کنند که بر خدمات متمرکز است، مانند مشاوره، روانشناسی، تدریس، مراقبت های بهداشتی، مددکاری اجتماعی، ماساژ درمانی یا توانبخشی فیزیکی. برای این شخصیت‌های دلسوز و حامی، چیزهای کمی معنادارتر از دیدن کارهایشان است که به تغییر زندگی دیگران کمک می‌کند.

گرایش ها

امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری وجود دارد.

گرایش های مقطع کارشناسی ارشد:

  • فیزیولوژی
  • سیستماتیک و بوم شناسی
  • سلولی و تکوینی

گرایش های مقطع دکتری :

  • فیزیولوژی
  • سیستماتیک و بوم شناسی
  • سلولی و تکوینی
  • دانشگاه های ایران در حوزه زیست شناسی گیاهی
  • دانشگاه تهران
  • دانشگاه شهید بهشتی تهران
  • دانشگاه الزهرا (س) – تهران (ویژه خواهران)
  • دانشگاه خوارزمی – تهران (محل تحصیل کرج)
  • دانشگاه فردوسی مشهد
  • دانشگاه تبریز
  • دانشگاه مازندران – بابلسر
  • دانشگاه اصفهان
  • دانشگاه شیراز

دروس پایه و تخصصی

دروس پایه:

ریاضی عمومی‌، فیزیک‌ عمومی(+آز)، شیمی‌ عمومی(+آز)، شیمی‌ آلی(+آز)‌، بیوشیمی (+آز)‌

 دروس اصلی:

آمار زیستی‌ ، زیست‌ سلولی‌ و مولکولی‌ ، ژنتیک‌ ، اکولوژی‌ ، میکروبیولوژی‌ ، تکامل‌ موجودات‌ زنده‌ ، تالوفیت‌ها، فیزیولوژی‌ جانوری‌، بافت‌ شناسی‌ ، جنین‌ شناسی‌ ، جانور شناسی‌، تشریح‌ و مرفولوژی‌ گیاهی‌ ، ریخت‌زایی‌ و اندام‌ زایی‌ در گیاهان‌ ، سیستماتیک‌ گیاهی‌، فیزیولوژی‌ گیاهی‌، رشد و نمو گیاهی‌، بیوفیزیک‌ ، ویروس‌ شناسی‌ ، زیست‌ شناسی‌ پرتوی‌ ، اکولوژی‌ عملی‌ .

دروس تخصصی:

اکو فیزیولوژی‌ گیاهی‌ ، ازدیاد گیاهان‌ ، قارچ‌ شناسی‌ ، اکولوژی‌ گیاهی‌ ، انتقال‌ مواد در گیاه‌ ، متمم‌ سیستماتیک‌ گیاهی‌، اصول‌ رده‌بندی‌ گیاهان‌ .  (+ همراه با آزمایشگاه های آن)

بازار کار رشته زیست شناسی گیاهی

از متداول ترین فرصت های شغلی فارغ التحصیلان رشته زیست شناسی گیاهی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 تدریس به عنوان استاد در دانشگاه بر اساس مدرک و رزومه تحصیلی

 تدریس دروس آزمایشگاهی مدارس و دانشگاه‌ها

فعالیت به عنوان کارشناس آزمایشگاه های تحقیقاتی یا تشخیص طبی

 فعالیت به عنوان پژوهشگر و محقق

فعالیت به عنوان تکنسین آزمایشگاه

 کارخانه های تولید فراورده‌های آزمایشگاهی

تولیدکننده محتوای علمی و تخصصی

بیشتر فارغ التحصیلان علوم گیاهی با اتمام مقطع کارشناسی جذب آموزش و پرورش می شوند. به این دلیل که در این مقطع سطح اطلاعات آنها جنبه عمومی داشته و به خوبی می توانند در زمینه هایی مانند تدریس کتب زیست شناسی دوره متوسطه به عنوان یکی از اعضای تیم تولید محتوا نقش خود را ایفا کنند.

سطح درآمد:

درآمد رشته دانشگاهی زیست شناسی تا حد زیادی به محل اشتغال وابسته است. ادامه تحصیل و مهارت علمی بالا نیز از عوامل تأثیر گذار بعدی در اشتغال و درآمد این رشته دانشگاهی محسوب می شود. در واقع با ادامه تحصیل در این رشته و کسب تخصص فرصت های شغلی بیشتری برای فارغ التحصیلان این رشته دانشگاهی ایجاد شده و بنابراین درآمد مناسب تری هم ایجاد خواهد شد. اشتغال در مراکز خصوصی و دولتی نیز می تواند بر روی میزان حقوق رشته دانشگاهی زیست شناسی گیاهی مؤثر باشد. مراکز دولتی حقوقی از قبل تعیین شده توسط سازمان مربوطه، به کارمندان خود پرداخت می کنند. اما سازمان های خصوصی تحقیقاتی، حقوقی مبتنی بر میزان مهارت و توانایی علمی به کارمندان پرداخت نموده و این حقوق می تواند متغیر باشد.

مهاجرت

بهتر است دانشگاهی که در ایران برای تحصیل انتخاب می‌کنید دانشگاه رتبه بالا و شناخته شده ای باشد، زیرا دانشگاه شناخته شده تر معمولا اساتید شناخته شده تری دارند که با مراکز تحقیقاتی و اساتید خارج کشور در ارتباط بیشتری هستند و می توانند شما را توصیه کنند. همچنین فارغ التحصیلان این دانشگاه ها معمولا برای خروج از کشور بیشتر اقدام کرده‌اند و از دانشگاه های بهتری پذیرش گرفته اند، حتی برخی از همین دانشجویان به عنوان دستیار تحقیقاتی در تیم ها مشغول به کار هستند و معمولا اساتید، هنگام جذب دانشجوی جدید دانشگاه دانشجویان قبلی را مورد توجه بیشتری قرار می‌دهند.

گرفتن پذیرش و فاند برای مقطع کارشناسی خیلی مطرح نیست اما برای مستر و دوره Phd تعداد بیشتری پذیرش در کشورها وجود دارد، و با توجه به رقابتی بودن، سابقه کار تحقیقاتی، نمره زبان و رزومه خوب نقاط قوت بالایی محسوب می‌شود. 

همواره در طول مسیر قدرتمند و صبورانه پیش روید و امیدوار باشید. شاید در نتیجه گرفتن به زمان زیادی نیاز داشته باشید اما ناامید نشوید، حتی اگر از استادی جواب نگرفته باشید باز هم اساتید زیادی وجود دارند که به وجود شما نیاز دارند.

برای ثبت درخواست در هر مرکز آموزشی مراحلی وجود دارد مانند وارد کردن اطلاعات شخصی، وارد کردن مدارک مقطع قبلی، وارد کردن ریزنمرات، گزارش نمرات زبان و GRE، وارد کردن رزومه و انگیزه نامه، و غیره.

آزمون GRE، یک آزمون استاندارد است که برای پذیرش اکثر مراکز آموزشی ایالات متحده‌ی آمریکا لازم است. دانشجویان تصور می‌کنند این آزمون بسیار مشکل است‌، درصورتی که افراد موفق به قبولی در آزمون تنها حدود یک تا سه ماه مطالعه کرده‌اند. این آزمون زیست‌شناسی شامل سه بخش است نوشتن تحلیلی ، استدلال کلامی و یک تست معمول مبتنی بر کامپیوتر و قصد دارد مهارت شما را در این سه بخش بسنجد. در فرآیند پذیرش دانشگاه‌های تحصیلات تکمیلی، میزان تأکید بر نمرات GRE متفاوت است.

دانشگاه های برتر دنیا در این رشته :

  • Harvard University
  • (Massachusetts Institute of Technology (MIT
  • University of Cambridge
  • University of Oxford
  • Stanford University
  • (University of California, Berkeley (UCB

 

افراد مطرح و تاثیرگذار این رشته:

احمدبن داودبنبزرگ‌ترین گیاه‌شناس مشرق‌زمین است. یکی از آثار معروف او «کتاب‌النبات» است که به شناخت گیاهان اختصاص دارد.