اتاق عمل

\"تعریف

اتاق عمل شاخه ایی از علوم پزشکی است که طی آن دانشجویان با اصول جدید اتاق عمل و تکنولوژی نوین جراحی در جراحی های تخصصی آشنا می شوند و مراقبت و کمک به اداره بیمار را قبل، حین و بعد از عمل می آموزند.دانش آموختگان این رشته عضوی از تیم بهداشتی درمانی خواهند بود که به عنوان بخشی از تیم جراحی برای کمک به اجرای یک عمل جراحی با نتایج مطلوب در بخش های اتاق عمل بیمارستان ، بخش های مداخله تشخیصی درمانی و مراکز مراقبتی سیار ایفای نقش می نمایند.
اولین افرادی که به عنوان تکنسین به همراه جراح کار می کردند معمولا افراد آموزش دیده ای بودند که مدرک  آکادمیک خاصی نداشتند. در سال 1945 انجمن پرستاران اتاق عمل (AORN) تأسیس شد. هدف از تأسیس این انجمن، آموزش بیشتر به پرستاران جهت آماده سازی برای دستیاری اعمال جراحی بود. در سال 1969  انجمن پرستاران اتاق عمل به این نتیجه رسید که باید سازمانی مرتبط برای تکنسین های اتاق عمل تشکیل شود و از این رو انجمن تکنسین های اتاق عمل را تشکیل داد.
تکنسین اتاق عمل در ایران در مقطع کاردانی بین سال های 1366 تا 1380 در دانشکده های مختلف سطح کشور راه اندازی گردید . این رشته در دانشکده های پیراپزشکی و یا پرستاری اجرا می گردید . در کشور ایران تا سال 1386 رشته کارشناسی اتاق عمل وجود نداشته و دانشجویان در صورت تمایل به ارتقاء علمی و عملی خود با ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ناپیوسته رشته پرستاری در اتاق عمل یا سایر بخش ها مشغول به کار می شدند.

\"هدف،

هدف رشته اتاق عمل تربیت نیروی انسانی آگاه و متعهد و کارآمد است که با کسب توانایی های حرفه ای در اتاق عمل و بهره برداری از دانش و تکنولوژی روز ، خدمات مورد نیاز مراقبتی و مقرون به صرفه را در بالاترین سطح استاندارد جهت تأمین ، حفظ و ارتقاء سطح سلامت بیمار و جامعه ارائه دهند. با تربیت این نیروها مراقبت مطلوب و اثربخش از بیماران در مراحل قبل ، حین و بعد از عمل جراحی ، کنترل و پیشگیری از عفونت های بیمارستانی ، ایجاد شرایط مناسب روحی و روانی برای بیماران و نگهداری مناسب از دستگاه ها و تجهیزات پزشکی مقدور خواهد بود.

\"بازه
  • آماده کردن اتاق عمل برای جراحی و کنترل آن از نظر نور کافی، سیستم برق رسانی، درجه حرارت ،رطوبت، پاکیزگی، ایمنی و …. .
  • اطمینان یافتن از درستی دستگاه ها و تجهیزات لازم برای جراحی
  • استریل کردن تجهیزات و لوازم و اطمینان یافتن از وجود لوازم و ابزار لازم برای جراحی
  • کنترل پرونده بیمار قبل از جراحی برای اطمینان از کامل بودن مدارک پزشکی مورد نیاز (مانند اجازه عمل و آمادگی های عمل، داروهای قبل از عمل، عدم داشتن وسایل مصنوعی و زیور آلات و …)
  • آماده کردن بیماران برای جراحی مانند دادن آموزش ها و اطلاعات لازم به بیمار، شستن و ضدعفونی کردن محل های برش روی بدن بیمار و …
  • کمک کردن به پزشکان و پرستاران قبل و در حین جراحی
  • مراقبت از نمونه های آزمایشگاهی برخی از جراحی ها و فرستادن آنها به آزمایشگاه
  • کمک در استریل و پانسمان کردن نهایی بیمار
  • انتقال بیماران به اتاق ریکاوری پس از عمل
  • مرتب و استریل کردن اتاق های عمل پس از جراحی
  • تهیه گزارش از فرآیند جراحی
\"توانایی
  • دقت و توجه زیاد به جزئیات
  • چالاکی و تمرکز زیاد
  • توانایی جسمی بالا
  • حس مسئولیت پذیری
  • حفظ آرامش و خونسردی در هر شرایطی
  • توانایی کار تیمی
  • مهارت های ارتباطی مناسب
  • صبور و علاقمند به کمک کردن
\"ویژگی
  • سنتی / منظم
  • اجتماعی / امدادگر
  • مسلط بر خود
  • مقاوم
  • جزئی نگر
  • قابل اعتماد
\"گرایش

امکان ادامه تحصیل در رشته اتاق عمل تا مقطع کارشناسی ارشد امکان پذیر می باشد. همچنین فارغ التحصیلان این رشته در صورت تمایل می توانند در رشته های زیر در مقطع کارشناسی ارشد به ادامه تحصیل بپردازند.

  • آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
  • اپیدمیولوژی
  • آمار زیستی
  • ارگونومی
  • انفورماتیک پزشکی
  • تکنولوژی گردش خون
  • علوم تشریحی
  • فیزیولوژی
\"\"

این رشته در زیر گروه 1  تجربی قرار دارد.

\"\"
\"\"
\"\"
\"شرایط

کارشناس این رشته در محیط کار خود با مناظر، بوها و مواد ناخوشایند، روبه رو می شود، که باید توان تحمل آنها را داشته باشد. در نهایت این که کارشناسی این رشته چون مرتبا در کنار جراح است، مطالب بسیاری فرا می گیرد و به مرور توانایی های زیادی را کسب می کند.

 

\"برخی
  • دانشگاه علوم پزشکی تهران
  • دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – تهران
  • دانشگاه علوم پزشکی ایران
  • دانشگاه شاهد – تهران (پذیرش با شرایط خاص)
  • دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران (پذیرش با شرایط خاص)
  • دانشگاه علوم پزشکی البرز – کرج
  • دانشگاه علوم پزشکی قزوین
  • دانشگاه علوم پزشکی زنجان
  • دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
  • دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
  • دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
  • دانشگاه علوم پزشکی گیلان – رشت (محل تحصیل دانشکده پیراپزشکی لنگرود)
  • دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران
  • دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار
\"دروس

دروس پایه و تخصصی :

تشریح 1و2 ، فیزیولوژی 1و2 ، آسیب شناسی و بافت باشناسی ، خون شناسی و انتقال خون ،باکتریولوژی و انگل شناسی ،آمار حیاتی ، بیوشیمی ، ایمونولوژی ، روانشناسی ، اصطلاحات پزشکی ، داروشناسی ،فیزیک پزشکی و الکتریسیته و رباتیک و کاربرد آن در اتاق عمل ،فناوری اطلاعات در اتاق عمل ، تکنولوژی اتاق عمل چشم و مراقبت های آن ، فوریتهای پزشکی ، مدیریت در اتاق عمل ، بهداشت فردی و همگانی، انگل‌شناسی و میکروب‌شناسی ، کارآموزی عموم، آسیب‌شناسی، فیزیک پزشکی و کاربرد آن در اتاق عمل ، کارآموزی در عرصه اتاق عمل ، تغذیه در جراحی ، اصول استیریلیزاسیون و ضدعفونی ، آشنایی با بیماری های داخلی و مراقبت آن ، مقدمه ای بر تکنولوژی اتاق عمل ، تکنولوژی اتاق عمل گوارش و غدد و مراقبت های آن

\"\"
\"فرصت

میتوان گفت بیشتر متخصصان اتاق عمل جذب مراکز بیمارستانی خواهند شد اما تعدادی از آنان نیز جذب مراکز جراحی و نیز مطب پزشکان می شوند . میتوان گفت بازار کار این رشته اشباع نشده است و در این دوره کار برای فارغ التحصیلان این رشته وجود دارد ؛ همچنین لیستی از مراکزی که متخصصان اتاق عمل میتوانند در آنها استخدام شوند و شروع به فعالیت کنند در زیر آمده است :

مراکز محل فعالیت غیر مستقل :

  • بیمارستان ها
  • کلینیک های
  • مراکز جراحی دولتی و خصوصی
  • مراکز اورژانس
  • مراکز آندوسکوپی
  • اورژانس
  • رادیولوژی
  • شرکت های تجهیزات پزشکی

مراکز محل فعالیت مستقل:

  • بازاریاب و کارشناس تجهیزات پزشکی و اتاق عمل

درآمد:

بسته به نوع فعالیت  و میزان سابقه کار درآمد های متفاوتی وجود دارد امابه طور کلی این رشته دارای درآمد متوسطی است .

\"خارج
\"وضعیت

در سراسر دنیا با نام تکنولوژی جراحی به دو صورت ارائه می گردد : در حالت اول دانش آموختگان رشته کارشناسی پرستاری در یک دوره 2-1 ساله برای ورود به اتاق عمل آموزش می بینند در حالت دوم در مقطع کاردانی آموزش های عمومی دوره اتاق عمل را می گذرانند و برای ایفای نقش به عنوان فرد سیار و اسکراب آماده می شوند و سپس در صورت تمایل در یک دوره 2.5-1.5 ساله به عنوان کمک جراح آماده می شوند. مثلا در کالج پرستاران اتاق عمل استرالیا ، پرستاران پس از دوره کارشناسی و اخذ پروانه کار به صورت Registered nurse می توانند طی یک دوره دانشگاهی با گذراندن چند موضوع درسی به صورت پرستار متخصص قبل ، حین و بعد از عمل فعالیت کنند.

دانشگاه های مطرح دنیا در این رشته :

  • Pennsylvania college of Health Sciences
  • St.Cloud Technical & Community College
  • Seward County Community College
  • South College – Asheville
\"افراد

صدیقه حنانی : مدیر گروه اتاق عمل دانشگاه ایران

دکتر همـایـون بنـادرخشان : مدیرگروه اتاق عمل و هوشبری دانشگاه شهید بهشتی

\"منابع\"
  • کتاب هنرانتخاب
  • سایت “ای-استخدام”
  • سایت “مسیر ایرانی”
  • سایت “3گام”
  • کتاب معرفی رشته های سازمان سنجش
  • سایت ویکی پدیا فارسی و انگلیسی
  • سایت خبرنامه دانشجویان ایران
  • سایت گزینه 2
  • سلیت پروفایل سنتر