زبان عربی در واقع کلید فهم فرهنگ قرآنی و اسلامی و بهترین وسیله ارتباط میان کشورهای اسلامی به شمار می رود و با توجه به نیاز کشور به محقق و مترجم زبان عربی در سطوح مختلف و نیز احتیاج به تحقیق و تتبع در معارف اسلامی ضرورت وجود این رشته نمایان می شود. دانشجوی زبان و ادبیات عربی با دروسی از جمله تاریخ ادبیات عرب، متون مختلف نظم و نثرادوار مختلف، فن ترجمه از عربی به فارسی و برعکس، علوم بلاغی و عروض و قافیه در زبان و ادبیات عرب سر و کار دارد. باید بدانید که رشته زبان و ادبیات عربی در دانشگاهها با کتاب عربی که در مدارس تدریس میشود تا حدود زیادی متفاوت است زیرا کتبی که در مدارس تدریس می شوند بیشتر شامل قواعد و صرف و نحو بود و تا حدودی نیز دانشآموزان علوم انسانی بلاغت زبان عربی را مطالعه میکنند ولی در دانشگاه به زبان و ادبیات عربی به عنوان یک رشته و تخصصی نگاه میکنند .
تاریخ زبان عربی را در یک روش میتوان به قبل و بعد از اسلام تقسیم نمود. در زمانهای قبل از اسلام زبان عربی به دو شاخه عربی جنوبی و عربی شمالی تقسیم میگردید. عربی جنوبی در اطراف یمن کنونی صحبت میشد و تحت تاثیر ارتباط با مصریان باستان و تمدن فنیقی قرار گرفته بود. این زبان با ظهور اسلام کمکم به دست فراموشی سپردهشد و به جای آن زبان عربی شمالی که مبنای عربی امروزی است در سراسر عربستان غلبه پیدا نمود.
هدف عمدهی این رشته تربیت دانشجویان متخصص و متعهد در زمینهی تحقیق و پژوهش، گسترش مناسبات در روابط بینالملل و آشنایی علمی و عملی با فهم درست منبع وحی الهی و احادیث دینی است همچنین فارغ التحصیلان این رشته بتوانند نیازهای سازمان های مختلف کشور را از قبیل وزارت امور خارجه، سازمان اوقاف، میراث فرهنگی، کتابخانه ها و شرکت های دولتی و خصوصی و غیره را از لحاظ کاربرد زبان عربی برآورده نمایند.
- تدریس خصوصی زبان عربی
- ویراستاری و ترجمه متون و کتاب های عربی
- دفاتر روزنامه ها ، نشریات ، مجلات و مؤسسات فرهنگی به عنوان محقق و مترجم
- اخبار و مقالات عربی
- آموزش زبان عربی در مؤسسات و آموزش و پرورش
- مترجم در سفارت خانه های کشورهای عربی و وزارت خانه های کشور
- داشتن علاقه و انگیزه بالا
- برخورداری از سطح بالا در دروس ادبیات و عربی
- اجتماعی
- مستقل
- مسلط بر خود
- همراه و یاری گر
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری وجود دارد.
گرایش های مقطع کارشناسی ارشد :
- ادبیات عربی
- آموزش زبان عربی
- مترجمی زبان عربی
در مقطع دکتری با عنوان زبان و ادبیات عرب ارائه می گردد.
رشته زبان و ادبیات عربی در زیر گروه 1 رشته انسانی می باشد.
- دانشگاه تهران
- دانشگاه علامه طبابایی – تهران
- دانشگاه شهید بهشتی – تهران
- دانشگاه الزهرا (س) (ویژه خواهران) – تهران
- دانشگاه خوارزمی – تهران (محل تحصیل کرج)
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره ) – قزوین
- دانشگاه تهران (محل تحصیل پردیس فارابی قم)
- دانشگاه خلیج فارس – بوشهر
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه گیلان – رشت
- دانشگاه غیرانتفاعی مذاهب اسلامی (محل تحصیل واحد تهران) (تحصیل رایگان)
- دانشکده غیر انتفاعی اصول الدین (محل تحصیل واحد دزفول)
- دانشکده غیر انتفاعی اصول الدین (محل تحصیل واحد تهران) (ویژه خواهران)
- دانشگاه پیام نور استان تهران – تهران جنوب
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
لازم به ذکر است پذیرش در برخی دانشگاه ها بر اساس سوابق و در برخی دیگر با آزمون می باشد.
دروس پایه:
نگارش 1 و 2 و 3 / آزمایشگاه 1 و 2 و 3 / گفت و شنود 1 و 2 و 3 / ترجمه از فارسی به عربی / ترجمه از عربی به فارسی / روش تحقیق و ماخذشناسی / فن ترجمه / ترجمه قرآن کریم / خواندن و ترجمه متون مطبوعاتی عربی / قرائت و ترجمه متون تفسیری / متون حدیث و نهج البلاغه
دروس تخصصی:
نحو 1و2و3 و 4 و 5 و 6 و 7 / صرف 1و2و3 / متون نثر از دوره جاهلی تا پایان اموی / متون نظم دوره جاهلی / متون نظم دوره عباسی (1) / تاریخ ادبیات دوره جاهلی تا پایان اموی / متون نثر دوره عباسی / تاریخ ادبیات دوره عباسی (1) / عروض و قافیه / متون نظم دوره های اسلامی و اموی / علوم بلاغی (1) (معانی) / زبان تخصصی / متون نظم دوره عباسی (2) / متون نثر دوره عباسی (2) / تاریخ ادبیات عباسی (2) و اندلس / تاریخ ادبیات دوره مغولی ، مملوکی و عثمانی / علوم بلاغی (2) ( بیان)/ متون نظم و نثر دوره اندلس / متون نظم دوره معاصر (1) / متون نثر دوره معاصر (1) / متون نظم و نثر دوره مغولی ، مملوکی و عثمانی / تاریخ ادبیات دوره معاصر / ادبیات تطبیقی / علوم بلاغی (3) (بدیع) / متون نظم دوره معاصر (2) / متون نثر دوره معاصر (2) / مکتبهای ادبی / نقد ادبی / فقه اللغه (زبان شناسی عربی) / آواشناسی عربی / پروژه کارورزی
مراکز محل فعالیت غیر مستقل :
- آموزش و پرورش و دانشگاه ها
- سفارت خانه ها و وزارت خانه های کشور
- نشریات ، روزنامه ها و مجلات
- سازمان میراث فرهنگی و جهانگردی
- کتابخانه های عمومی
مراکز محل فعالیت مستقل:
- مترجم متون و کتاب های عربی
- در صورت شرکت و قبولی در آزمون های اداره فنی قوه قضائیه به عنوان مترجم رسمی دادگستری جواز تأسیس دارالترجمه را کسب و دایر نمایند.
سطح درآمد :
درآمد در بخش های مختلف، متفاوت است. فردی که در بخش دولتی استخدام شده است، با توجه به قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کند. در بخش خصوصی شرایط کاملا متفاوت است. در این بخش به معیارهای تخصص، مهارت، دانش و تجربه بیشتر توجه شده و معمولا بر اساس این ویژگی ها، میزان حقوق او تعیین می شود.
رشته ربان و ادبیات عربی از آن دسته رشته هایی است که طرفداران خاص خود را دارد و در بسیاری از دانشگاه های خارج از کشور در تمامی مقاطع تدریس می شود از جمله : دانشگاه اسلامی لبنان/ دانشگاه امام اوزاعی لبنان / دانشگاه مطالعات زبانهای خارجی پکن / دانشگاه دوم الجزایر
در رشته های زبان عرب، مترجمی عربی و همینطور ادبیات و ساختار زبان عربی در کشور لبنان می توان تحصیل رایگان نمود زیرا دولت میزان سرمایه زیادی برای یادگیری این دروس اختصاص داده است.
همچنین این رشته در دانشگاه های برتر آمریکا ازجمله هاروارد / واشنگتون یونیورسیتی / دانشگاه کالیفرنیا و … تدریس می شود.
معروف عبدالمجید : نویسنده و شاعر مبارز مصری ؛ او مدت 28 سال را در تبعید به سر برده و در این مدت تلاش کرده است با قدرت ادبی خود به نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی کشورش بپردازد.
- کتاب هنرانتخاب
- سایت “ای-استخدام”
- سایت “مسیر ایرانی”
- سایت “3گام”
- کتاب معرفی رشته های سازمان سنجش
- سایت ویکی پدیا فارسی و انگلیسی
- سایت خبرنامه دانشجویان ایران
- سایت گزینه 2
- سایت دانشگاه تهران